ارتباط بین مذاهب 

«وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ» یکی از موضوعات مهم که سؤال‌های فقهی زیادی هم پیرامون آن مطرح است مسئله‌ی وحدت مسلمین است. مسئله‌ی وحدت بین مسلمان‌ها به معنای دست برداشتن آنها از عقایدشان یا عمل به فقه دیگران نیست؛ بلکه یعنی شیعیان براساس اعتقاد و مطابق موازین فقهی خودشان عمل می‌کنند و گروه‌های دیگر مسلمان (اهل سنت) هم عقایدی دارند و فقهی دارند و فتاوایی دارند و براساس فتاوای خودشان عمل می‌کنند. مسئله‌ی وحدت مسلمین، وحدت بر سر یک‌سری مسائل اصلی و اصولی و مشترک موجود بین آنها برای مقابله با دشمنان مشترک است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۶۸ فرموده‌اند: «اتحاد مسلمین، به معنای انصراف مسلمین و فِرَق گوناگون از عقاید خاص کلامی و فقهی خودشان نیست.» همچنین در جایی دیگر فرموده‌اند: «مسئله، مسئله‌ی این نیست که شیعه یا سنی، عقاید یکدیگر را قبول کنند؛ نه، هر کسی عقیده‌ی خودش را دارد، هر کسی تابع استدلال است و به هر عقیده‌ای رسید، درست است. مسئله این است که اصحابِ عقاید مختلف، بایستی به وسوسه‌ی دشمن گوش نکنند، به جان هم نیفتند، با هم دشمنی نکنند و نسبت به هم کارشکنی نکنند.» بنابراین بحث بر سر این است که همه‌ی مسلمان‌ها دشمن مشترکی به نام استکبار جهانی صهیونیسم بین‌الملل دارند و اتحاد نیاز است و این یک مسئله‌ی اصلی و اصولی است و تاکتیک هم نیست؛ بلکه یک مسئله‌ی استراتژیک و اساسی است که مسلمان‌ها نقاط مشترک بسیار زیادی دارند و بر سر این مسائل مشترک باید با هم متحد شوند و ید واحده باشند در مقابل دشمنان.

گاهی وقت‌ها زمانی که بحث از وحدت می‌‌شود، برخی خیال می‌کنند که مثلاً شیعیان نسبت به ولایت مولا امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و امامت ائمه‌ی اطهار علیهم‌السلام بی‌اعتقاد بشوند؛ نه، کسی چنین حرفی نزده است؛ بلکه بحث بر سر این است که با هم نزاع نکنند. به مسائل تفرقه‌انگیز نپردازند. با هم متحد و پشتیبان یکدیگر باشند. وقتی که دشمن مشترکی به یکی از کشورهای اسلامی حمله می‌کند، همه دست به دست هم بدهند و در مقابل او بایستند. معنای وحدت این است.

عید الزهرا

روز نهم ربیع‌الاول نزد شیعیان جایگاه خاصی دارد، چرا که این روز را یکی از اعیاد مهم تلقی کرده و به خاطر سالروز آغاز امامت امام زمان(عج) به شادی می‌پردازند.

البته گهگاهی دیده می‌شود که بعضی از افراد جاهلانه یا عامدانه بیان می‌کنند که در چنین روزی خلیفه دوم کشته شده و داستان‌سرایی‌های بسیاری هم در زمینه دارند؛ افسانه‌هایی که بیشتر توسط دشمنان اسلام و برای دامن زدن به اختلافات مذهبی میان شیعه و سنی ساخته می‌شود. و عده ای در روز نهم ربیع مراسم لعن برپا می کنند و به همین دلیل نظر رهبر معظم انقلاب را در مورد مراسم می خوانیم :

نظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ی برگزاری مراسم لعن چیست؟

حضرت آقا بارها فرموده‌اند که به مقدسات سایر مذاهب توهین نکنید. بنابراین باید از این کار پرهیز کرد و نکته‌ی جالب توجه اینجا است که برخی می‌گویند در مجالس خصوصی اشکالی ندارد که لعن بگوییم؛ در حالی که حضرت آقا قید نزدند که مجلس عمومی باشد یا خصوصی، بلکه به طور کلی فرموده‌اند که به مقدسات سایر مسلمانان یعنی سایر فِرَق اسلامی توهین نکنید.

حضرت آقا در جایی فرموده‌اند: «آن شیعه‌ای هم که از روی نادانی و غفلت، یا گاهی از روی غرض - این را هم سراغ داریم و افرادی را هم از بین شیعیان می‌شناسیم که فقط مسئله‌شان مسئله‌ی نادانی نیست، بلکه مأموریت دارند برای اینکه ایجاد اختلاف کنند - به مقدسات اهل سنت اهانت می‌کند، عرض می‌کنم: رفتار هر دو گروه حرام شرعی است و خلاف قانونی است.» بنابراین توهین به مقدسات سایر مذاهب اسلامی به نظر حضرت آقا حرام شرعی است.۱

تفاوت سبّ و لعن

دو واژه سبّ و لعن در ابتدا مرادف به نظر می رسد؛ اما با دقت در معنای لغوی و موارد کاربرد آنها در آیات و احادیث در می یابیم که دارای دو مفهوم متفاوت اند. تفکیک نشدن مفهوم آن دو باعث ایجاد شبهه های گوناگونی شده است و اتهامهایی در میان پیروان مذاهب اسلامی. از این روی، بایسته است مفهوم این دو واژه به درستی شناخته شود.

ابن منظور آن را به معنای قطع و شتم دانسته است.۱ همین گونه طریحی.۲ ابن اثیر می نویسد:

“السبّ: الشتم. “سب دشنام دادن است.

راغب در مفردات می نویسد: 

“السبّ: الشتم الوجیع. “
پس سب به معنی شتم، دشنام و فحش و ناسزاست و به تعبیر دیگر، سخن رکیک درباره دیگری که دربردارنده اتهام و قذف خلاف شرع نباشد.

واژه لعن

لعن به معنای طرد و دوری از رحمت و گرفتار شدن به سخط الهی است.
راغب در مفردات، معنای کاملی برای لعن ذکر کرده است:

“اللعن: الطرد و الابعاد علی سبیل السخط و ذلک من الله تعالی فی ال آخرة عقوبة و فی الدنیا انقطاع من قبول رحمته و توفیقه و من الانسان دعاء علی غیره. “

لعن: طرد و دور ساختن با ناراحتی است و این از جانب خدا در آخرت عقوبت و کیفر است و در دنیا قطع پذیرش رحمت و توفیق او و لعن از سوی انسانها دعاء و نفرین بر دیگری است.

جمع بندی لغوی

۱. سبّ به معنای قطع (بریدن) و دشنام رکیک و دردآور است و سخن زشتی است که در آن اتهام به کار خلاف عفت (قذف) نباشد.

۲. لعن به معنی طرد و دور ساختن با سخط و ناراحتی است. در گذشته افراد قبیله، کسانی را که خلاف می کردند، از جمع خود طرد و آنان را لعن می نمودند.

۳. لعن خدا در آخرت عقوبت افراد و در دنیا انقطاع رحمت و توفیق آنان است و به کسانی که گرفتار عذاب الهی شده و مسخ گردیدند، لعین گویند.

۴. لعن انسان، دیگری را در واقع نفرین اوست. نفرین به این که گرفتار سخط الهی بشود.

۵. لعن از جانب انسان به معنی سب هم به کار رفته است که در نهایه ابن اثیر و کتابهای بعد از آن آمده است. یعنی نفرین و دعائی که در آن زشتی باشد. می توان گفت لعن به معنای سبّ در مواردی به کار می رود که بی جهت و بدون مجوز شرعی باشد و از آن جهت تعبیر به سب می کنند که منهی شارع است. مانند سبّ علی(ع) توسط معاویه که آن حضرت پاک و جزو اولین مؤمنین بود.

۶. مباهله هم به معنای لعن است که افراد یگدیگر را لعن و نفرین و تکذیب کنند.

۱_ دیده شده در http://farsi.khamenei.ir/print-content?id=28592

۲_  http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/7310/91112/سب-و-لعن-در-قرآن