آیات قرآن در رابطه با روزه و ماه رمضان

در قرآن کریم آیاتی درباره روزه و ماه مبارک رمضان و احکام آن نازل شده است. در ذیل این آیات با ترجمه آنها نقل می شود:

۱_ سوره بقره , آیه:  ۱۸۳و ۱۸۴

یاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ، أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ 

اى کسانى که ایمان آورده‏اید روزه بر شما مقرر شده است همان گونه که بر کسانى که پیش از شما [بودند] مقرر شده بود باشد که پرهیزگارى کنید [روزه در] روزهاى معدودى [بر شما مقرر شده است] [ولى] هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد [به همان شماره] تعدادى از روزهاى دیگر [را روزه بدارد] و بر کسانى که [روزه] طاقت‏فرساست کفاره‏اى است که خوراک دادن به بینوایى است و هر کس به میل خود بیشتر نیکى کند پس آن براى او بهتر است و اگر بدانید روزه گرفتن براى شما بهتر است.

۲_ سوره بقره، آیه ۱۸۵

شَهْرُ رَمَضانَ‏ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَ مَنْ کانَ مَریضاً أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُریدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لا یُریدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّهَ وَ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى‏ ما هَداکُمْ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ.

(روزه، در چند روز معدودِ) ماهِ رمضان است؛ ماهى که قرآن، براى راهنمایى مردم، و نشانه‏ هاى هدایت، و فرق میان حق و باطل، در آن نازل شده است. پس آن کس از شما که در ماه رمضان در حضر باشد، روزه بدارد! و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهاى دیگرى را به جاى آن، روزه بگیرد! خداوند، راحتى شما را مى‏خواهد، نه زحمت شما را! هدف این است که این روزها را تکمیل کنید؛ و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده، بزرگ بشمرید؛ باشد که شکرگزارى کنید!

۳_ سوره بقره , آیه: ۱۸۷

أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَهَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَآئِکُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ عَلِمَ اللّهُ أَنَّکُمْ کُنتُمْ تَخْتانُونَ أَنفُسَکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ وَعَفَا عَنکُمْ فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُواْ مَا کَتَبَ اللّهُ لَکُمْ وَکُلُواْ وَاشْرَبُواْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّواْ الصِّیَامَ إِلَى الَّلیْلِ وَلاَ تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاکِفُونَ فِی الْمَسَاجِدِ تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ فَلاَ تَقْرَبُوهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ.

در شبهاى روزه هم خوابگى با زنانتان بر شما حلال گردیده است آنان براى شما لباسى هستند و شما براى آنان لباسى هستید خدا مى‏ دانست که شما با خودتان ناراستى مى‏ کردید پس توبه شما را پذیرفت و از شما درگذشت پس اکنون [در شبهاى ماه رمضان مى‏توانید] با آنان هم خوابگى کنید و آنچه را خدا براى شما مقرر داشته طلب کنید و بخورید و بیاشامید تا رشته سپید بامداد از رشته سیاه [شب] بر شما نمودار شود سپس روزه را تا [فرا رسیدن] شب به اتمام رسانید و در حالى که در مساجد معتکف هستید [با زنان] درنیامیزید این است‏ حدود احکام الهى پس [زنهار به قصد گناه] بدان نزدیک نشوید این گونه خداوند آیات خود را براى مردم بیان مى‏ کند باشد که پروا پیشه کنند.

۴_ سوره: ۹ , آیه: ۱۱۲

التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّ‌اکِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُ‌ونَ بِالْمَعْرُ‌وفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنکَرِ‌ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّـهِ ۗ وَبَشِّرِ‌ الْمُؤْمِنِینَ.

[آن مؤمنان] همان توبه‏ کنندگان پرستندگان سپاسگزاران روزه‏ داران رکوع‏ کنندگان سجده‏ کنندگان وادارندگان به کارهاى پسندیده بازدارندگان از کارهاى ناپسند و پاسداران مقررات خدایند و مؤمنان را بشارت ده.

۵_ مجادله، آیات ۳و۴

وَ الَّذِینَ یُظَاهِرُونَ مِن نِّسَائهِِمْ ثمُ‏َّ یَعُودُونَ لِمَا قَالُواْ فَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مِّن قَبْلِ أَن یَتَمَاسَّا ذَالِکمُ‏ْ تُوعَظُونَ بِهِ وَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ، فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیَامُ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ فَإِطْعَامُ سِتِّینَ مِسْکِینًا ذَلِکَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ.

کسانى که همسران خود را «ظِهار» مى‏کنند، سپس از گفته خود بازمى‏گردند، باید پیش از آمیزش جنسى با هم، برده‏اى را آزاد کنند؛ این دستورى است که به آن اندرز داده مى‏شوید؛ و خداوند به آنچه انجام مى‏دهید آگاه است! و آن کس که [بر آزادکردن بنده] دسترسى ندارد باید پیش از تماس [با زن خود] دو ماه پیاپى روزه بدارد و هر که نتواند باید شصت بینوا را خوراک بدهد این [حکم] براى آن است که به خدا و فرستاده او ایمان بیاورید و این است‏ حدود خدا و کافران را عذابى پردرد خواهد بود

۶_ سوره: ۵ , آیه: ۸۹

لاَ یُؤَاخِذُکُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیْمَانِکُمْ وَلَکِن یُؤَاخِذُکُم بِمَا عَقَّدتُّمُ الأَیْمَانَ فَکَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَهِ مَسَاکِینَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِیکُمْ أَوْ کِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِیرُ رَقَبَهٍ فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاَثَهِ أَیَّامٍ ذَلِکَ کَفَّارَهُ أَیْمَانِکُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُواْ أَیْمَانَکُمْ کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ.

خدا شما را به سوگندهاى بیهوده ‏تان مؤاخذه نمى ‏کند ولى به سوگندهایى که [از روى اراده] مى ‏خورید [و مى‏ شکنید] شما را مؤاخذه مى‏ کند و کفاره‏ اش خوراک دادن به ده بینواست از غذاهاى متوسطى که به کسان خود مى‏ خورانید یا پوشانیدن آنان یا آزاد کردن بنده‏اى و کسى که [هیچ یک از اینها را] نیابد [باید] سه روز روزه بدارد این است کفاره سوگندهاى شما وقتى که سوگند خوردید و سوگندهاى خود را پاس دارید این گونه خداوند آیات خود را براى شما بیان مى‏ کند باشد که سپاسگزارى کنید

۷_ سوره: ۴ , آیه: ۹۲

وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ أَن یَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلاَّ خَطَئًا وَمَن قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَئًا فَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مُّؤْمِنَهٍ وَدِیَهٌ مُّسَلَّمَهٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلاَّ أَن یَصَّدَّقُواْ فَإِن کَانَ مِن قَوْمٍ عَدُوٍّ لَّکُمْ وَهُوَ مْؤْمِنٌ فَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مُّؤْمِنَهٍ وَإِن کَانَ مِن قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ مِّیثَاقٌ فَدِیَهٌ مُّسَلَّمَهٌ إِلَى أَهْلِهِ وَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مُّؤْمِنَهً فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْنِ تَوْبَهً مِّنَ اللّهِ وَکَانَ اللّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا.

و هیچ مؤمنى را نسزد که مؤمنى را جز به اشتباه بکشد و هر کس مؤمنى را به اشتباه کشت باید بنده مؤمنى را آزاد و به خانواده او خون بها پرداخت کند مگر اینکه آنان گذشت کنند و اگر [مقتول] از گروهى است که دشمنان شمایند و [خود] وى مؤمن است [قاتل] باید بنده مؤمنى را آزاد کند [و پرداخت‏ خون بها لازم نیست] و اگر [مقتول] از گروهى است که میان شما و میان آنان پیمانى است باید به خانواده وى خونبها پرداخت نماید و بنده مؤمنى را آزاد کند و هر کس [بنده] نیافت باید دو ماه پیاپى به عنوان توبه‏ اى از جانب خدا روزه بدارد و خدا همواره داناى سنجیده‏ کار است.

۸_  سوره بقره، آیه ۱۹۶

وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَهَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ وَ لا تَحْلِقُوا رُؤُسَکُمْ حَتَّى یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُ فَمَنْ کانَ مِنْکُمْ مَریضاً أَوْ بِهِ أَذىً مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْیَهٌ مِنْ صِیامٍ‏ أَوْ صَدَقَهٍ أَوْ نُسُکٍ فَإِذا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَهِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیامُ ثَلاثَهِ أَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَ سَبْعَهٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَهٌ کامِلَهٌ ذلِکَ لِمَنْ لَمْ یَکُنْ أَهْلُهُ حاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدیدُ الْعِقاب.

و حج و عمره را براى خدا به اتمام برسانید! و اگر محصور شدید، (و مانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى، اجازه نداد که پس از احرام ‏بستن، وارد مکه شوید،) آنچه از قربانى فراهم شود (ذبح کنید، و از احرام خارج شوید)! و سرهاى خود را نتراشید، تا قربانى به محلش برسد (و در قربانگاه ذبح شود)! و اگر کسى از شما بیمار بود، و یا ناراحتى در سر داشت، (و ناچار بود سر خود را بتراشد،) باید فدیه و کفّاره‏اى از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندى بدهد! و هنگامى که (از بیمارى و دشمن) در امان بودید، هر کس با ختم عمره، حج را آغاز کند، آنچه از قربانى براى او میسّر است (ذبح کند)! و هر که نیافت، سه روز در ایام حج، و هفت روز هنگامى که باز مى ‏گردید، روزه بدارد! این، ده روز کامل است. (البته) این براى کسى است که خانواده او، نزد مسجد الحرام نباشد [اهل مکّه و اطرافِ آن نباشد]. و از خدا بپرهیزید! و بدانید که او، سخت‏کیفر است!

۹_  سوره مائده، آیه ۹۵

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّیْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ وَ مَنْ قَتَلَهُ مِنْکُمْ مُتَعَمِّداً فَجَزاءٌ مِثْلُ ما قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ یَحْکُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْکُمْ هَدْیاً بالِغَ الْکَعْبَهِ أَوْ کَفَّارَهٌ طَعامُ مَساکینَ أَوْ عَدْلُ ذلِکَ صِیاماً لِیَذُوقَ وَبالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَ مَنْ عادَ فَیَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَ اللَّهُ عَزیزٌ ذُو انْتِقامٍ.

اى کسانى که ایمان آورده‏اید! در حال احرام، شکار نکنید، و هر کس از شما عمداً آن را به قتل برساند، باید کفاره‏اى معادل آن از چهارپایان بدهد؛ کفاره‏اى که دو نفر عادل از شما، معادل بودن آن را تصدیق کنند؛ و به صورت قربانى به (حریم) کعبه برسد؛ یا (به جاى قربانى،) اطعام مستمندان کند؛ یا معادل آن، روزه بگیرد، تا کیفر کار خود را بچشد. خداوند گذشته را عفو کرده، ولى هر کس تکرار کند، خدا از او انتقام مى‏گیرد؛ و خداوند، توانا و صاحب انتقام است.

دانلود کتاب شرح اسم 

زندگی نامه رهبر معظم انقلاب 

دانلود کنید 

ضمانت بهشت با قبول شش چیز

قال رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: تَقَبَّلُوا لِي سِتَّ خِصَالٍ أَتَقَبَّلْ لَكُمْ بِالْجَنَّةِ إِذَا حَدَّثْتُمْ فَلَا تَكْذِبُوا وَ إِذَا وَعَدْتُمْ فَلَا تُخْلِفُوا وَ إِذَا ائْتَمَنْتُمْ فَلَا تَخُونُوا وَ غُضُّوا أَبْصَارَكُمْ وَ احْفَظُوا فُرُوجَكُمْ وَ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَ أَلْسِنَتَكُمْ . ِ .  ( امالی ، ص ۱۵۰ )

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید : شما شش چیز را قبول کنید ، ما هم در مقابل ، بهشت را برای شما قول می دهیم ؛ ( آن را برای شما ضمانت خواهم کرد ) :

۱_هنگام سخن گفتن دروغ نگویید.

۲_ هرگاه وعده ای دادید خلف وعده نکنید.

در امانت خیانت نکنید؛ امانت ِ مالی، امانتِ موقعیّت ، مقام و مسئولیّت ، امانت سخن و خبر.

۴_ از چیزهایی که محارم الهی است چشم بپوشید!

۵_ شهوتِ خودتان را نگهدارید!

۶_ زبان و دستاوردهای خودتان را نگهدارید، یعنی در اختیار داشته باشید .

شرح حدیث از مقام معظم رهبری حضرت آیت ا… امام خامنه ای (مدظله العالی) (۲۴/ ۱۱/ ۱۳۹۱

ریشه و علت گرفتاری ها

یک حدیث هم از امام صادق علیه السلام است که حضرت می فرماید : 

کسی که صبح و شام کند و بیشتر همتش دنیا و پول و … باشد. به فکر نماز نباشد. به سه تا مصیبت گرفتار می شود :

اول ” جعل الله الفقر بین عینیه . ” خداوند فقر را مقابل دوچشمش می آورد.

دوم قلبش پر از غم و غصه می شود.

و سوم ” شتّت عمله. “ کارهایش پراکنده می شود. از این اداره به آن اداره. از این آسانسور به آن اسانسور. به هر دری که می زند نمی شود. ده سال است که اختلاف ملکی دارد. هنوز حل نشده. چرا ؟ چون به فکر دنیاست. برعکس .

مَن اَصبَحَ و أَمسی وَ الآخرة أَکبَرَ هَمِّهِ . ” کسی که صبح و شام کند و بیشتر همتش آخرت باشد.مثل راننده تاکسی که اول ظهر کنار خیابان پارک می کند تا نماز اول وقت بخواند. با اینکه در آن ساعت اگر بخواهد مسافر ببرد. مسافر زیاد است .و درآمدش هم زیاد است. اما با این حال تاکسی را نگه میدارد. به مسجد می رود. نماز جماعتش را می خواند. بعد سوار می شود و مسافر می برد.

افراد این چنین که مقید به نماز اول وقت هستند. ” جَعَلَ اللَّهُ الْغَنَاءَ فِي قَلْبِهِ. ” خداوند غنی و بی نیازی را در قلبشان قرار می دهد. یعنی چشمش سیر می شود. مثل ” اشیخ محمد حسین زاهد ” که چیزی نداشت. اما هر وقت از او می پرسیدی : ” حال شما چه طور است ؟ ” دو سه بار پشت سر هم می گفت : ” الحمدلله ” .

یک الحمدللهی می گفت . مثل اینکه همه تهران برای اوست. من یادم هست. حالا چیزی هم نداشت.

دو اتاق اجاره کرده بود ماهی بیست تومان. گلیم هم زیر پایش بود. اینها را به مردم بگویید تا مردم ریشه و علت گرفتاریشان را بفهمند. ریشه گرفتاری مردم این است که با خدا کاری ندارند.

بررسی گناهان کبیره در مواعظ آیت الله مجتهدی تهرانی (ره)، بوستان قرآن ،چاپ ششم ،۱۳۹۵ ، ص ۴۴ و ۴۵

اگر ما به این نکته از دین توجه نداشته باشیم، کار ما زار است

« استغفار بنا بر آنچه که در آیات قرآن، همین‌طور بعضی از روایات، وارد شده و بنده دیده‌ام، موجب می‌شود که مشکلات زندگی انسان و جوامع باز بشود. اگر یک جامعه‌ای به گناهان خودشان توجه کنند، غافل نشوند از گناهان و خطاهایی که انجام می‌دهند و در صدد بربیایند که این گناهان را جبران کنند و از خدای متعال طلب مغفرت کنند، برکات الهی بر این جامعه سرازیر خواهد شد، که در آیات متعددی این هست؛ در سوره هود در دو، سه آیه، در سوره نوح و در آیات متعدد دیگر.

 «وَ اَنِ استَغفِروا رَ‌بَّکُم ثُمَّ توبوا اِلَیهِ یُمَتِّعکُم مَتاعًا حَسَنًا ؛ » استغفار کنید، به خدا برگردید، تا خدا از زندگی شما بهره مطلوب و نیک را به شما ببخشد. یا در یک آیه دیگر

 «وَ یا قَومِ استَغفِر‌وا رَ‌بَّکُم ثُمَّ توبوا اِلَیهِ یُر‌سِلِ السَّماءَ عَلَیکُم مِدر‌ارً‌ا وَ یَزِدکُم قُوَّةً اِلی قُوَّتِکُم؛ » برکات آسمانی بر شما نازل بشود بر اثر استغفار و شما از آنچه هستید، به برکت استغفار قوی‌تر بشوید. در مقابل، گناهان موجب می‌شود که زندگی اجتماعیِ اجتماعات تباه بشود. خیلی از جوامع در رفاه و آسایش و قدرت و عزّت به سر می‌بردند؛ گناه آنها را به ذلّت کشاند، آنها را از امکاناتی که خدا در اختیارشان گذاشته بود محروم کرد. در آیات متعددی باز در قرآن این معنا هست

که «فَاَخَذَهُمُ ا للهُ بِذُنوبِهِم»خدا به‌ خاطر گناه، جامعه‌ای را گرفت، آنها را دچار عذاب و نقمت کرد. این یک معرفت قطعی از معارف اسلامی است. اگر ما به این نکته از دین توجه نداشته باشیم، کار ما زار است.

پنج گفتار حضرت آیت الله خامنه ای در باب استغفار و توبه ، مؤسسه جهادی صهبا ، چاپ اول ، 1393 ، ص 12

کتاب من قاسم سلیمانی هستم

انتشار pdf کتاب شهید حاج قاسم سلیمانی به نام “من قاسم سلیمانی هستم”

تألیف: ناصر کاوه

دانلود کنید

فلسفه و حکمت وقوع بلاها و مشکلات و مصائب از جانب خداوند برای مؤمنین چیست؟

پاسخ: برای روشن شدن حقیقت امر، استفاده از آیات و روایات و سخن بزرگان، پاسخ را در چند بخش بیان می نمائیم:

الف) برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست، از این رو نسبت به برخی مؤمنین می توان گفت، آن ها خود باعث فرو فرستادن بلا از جانب خداوند هستند، یعنی در طول زندگی لغزش هایی از آن ها سر می زند که مستوجب تنبیه است و خداوند به خاطر ایمان این اشخاص عذاب آن ها را در قالب بلا در این دنیا فرو می فرستد و عذاب آن ها را به آخرت محوّل نمی کند و به این وسیله آن ها را از آلودگی پاک کرده و آماده متنعّم شدن از نعمت های اخروی می گرداند. در حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: «انّ العبد اذا کثرت ذنوبه و لم یکن عنده من العمل ما یکفرها ابتلأه بالحزن لیکفرها» [1] هنگامی که بنده ای گناهانش افزون شود و اعمالی که آن را جبران کند نداشته باشد، خداوند او را گرفتار اندوه می کند تا گناهانش را پاک کند.»

ب) این سؤال که چرا خداوند بر مؤمنین بلا می فرستد ناشی از محدودنگری عدّه ای از انسان ها است که تصوّر می کنند عالم محدود به همین دنیا است، لذا به مجرّد وارد آمدن سختی و مشکلات، داد سخن در می دهند که چرا انسان های مؤمن که محبوب خداوند هستند دچار این سختی ها و مصائب می شوند، ولی اگر از فلسفه بلاها اطلاع کافی پیدا کنند و بدانند صبر و استقامت در برابر مصائب چه میزان اجر و ثواب اخروی به دنبال دارد، دیگر چنین پرسشی به ذهن آنان خطور نخواهد کرد.

خداوند متعال می فرماید: «… وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ (5) الَّذِینَ إِذَآ أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّـآ إِلَیْهِ رَاجِعُونَ (6) أُوْلَـئکَ عَلَیْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ أُوْلَـئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ» [2] و بشارت ده به استقامت کنندگان، کسانی که هرگاه مصیبتی به آن ها رسد می گویند: ما از خدایم و به سوی او باز می گردیم، این ها همان ها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آن ها هدایت یافتگانند.»

پس روشن است عالم، مجموعه از دنیا و آخرت است و سهم دنیا نسبت به آخرت آن قدر کوتاه و ناچیز است که قابل مقایسه نیست،[3] حال اگر نعمت ها و آسایش مؤمنین در آخرت را در نظر بگیریم به راحتی حکم می کنیم این بلاها در مقابل نعمت های اخروی هیچ است. [4] برای نمونه شخصی برای قبول شدن در کنکور وقت زیادی صرف می کند و سختی زیادی را تحمّل می کند، ولی این وقت و این سختی با توجه به سربلند شدن در امتحان و تغییر سرنوشت زندگی او و نیز دیگر فوائد آن، بسیار ناچیز است.

ج) نسبی بودن بلا و نعمت

مصیبت ها و بلاها از جانب خداوند نعمت اند، همان گونه که نعمت های ظاهری نعمت اند، به این معنی که خداوند نعمت ها و در مقابل سختی ها را بر انسان فرو فرستاده و این ها در واقع وسیله اند برای تعالی انسان، پس آن چه از جانب خداوند به انسان می رسد خیر است و موجب ترقی و کمال انسان است، ولی ممکن است برخی انسان ها با اختیار خود از این وسائل، زمینه تکامل و تعالی خود را فراهم کنند. پس این وسائل برای آن ها نعمت خواهد بود، خواه به شکل بلا و مصیبت باشد و خواه به شکل نعمت و رفاه، ممکن است برخی دیگر از این ابزار هدایت، درست استفاده نکنند که در این صورت این ابزار برای آن ها بلا و نقمت خواهد بود، خواه به شکل مصیبت و بلا باشد و خواه در قالب رفاه و آسایش دنیوی باشد. [5] پس در هر شرائط، نقش اساسی و تعیین کننده را انسان ایفاء می کند و عکس العمل انسان در برابر آن ها، نعمت یا نقمت بودن را معین می کند، از این رو ممکن است آن چه به انسان می رسد در قالب بلا و سختی ظهور کند، ولی انسان با عکس العمل مناسب به نحو مطلوبی از آن استفاده کند و به تعالی روح خود بپردازد.

شهید مطهری در این باره می گوید: از این نکته نباید غفلت ورزید، مصائب وقتی نعمت هستند که انسان از آن ها بهره برداری کند و با صبر و استقامت و مواجهه با دشواری هایی که مصائب تولید می کنند روح خود را کمال بخشد، امّا اگر انسان در برابر سختی ها فرار را انتخاب کند و ناله و شکوه سر دهد، در این صورت بلا برای او واقعاً بلاست.»[6]

فوائد بلاها

آن چه گفتار گذشته را تأیید می سازد و فلسفه نزول بلا را برای مؤمنین و اولیاء الهی آشکار می کند، لطف و نعمت پنهان و پوشیده شده در چهره بلا و گرفتاری است، بلاها هر چند به ظاهر سختی و محنت هستند ولی آثار و فوائدی دارند که آن ها را در ردیف برترین نعمت های الهی قرار می دهد، از این رو در ادامه به ذکر پاره ای از فوائد آن ها اشاره می کنیم:

خارج کردن تکبر از قلوب انسان‌ها

یکی از فوائد بلاها خارج کردن تکبّر و غرور از قلوب انسان ها و جایگزین نمودن تذلّل و خواری در جانهاست. [7] انسان در طول زندگی خود شاهد تضاد و جنگ دو بُعد جسمانی و روحانی خویش است، و مصائب با نشان دادن ذلّت و فقر انسان به او، او را در این جنگ یاری می رساند و زمینه پیروزی بُعد روحانی بر بُعد جسمانی و شهوانی را فراهم می کند.

بلاء وسیله تذکّر و یادآوری

انسان همچون مسافری است که در مسیر زندگی خود در حرکت است و اگر در طول مسیر همیشه در رفاه و آسایش باشد ممکن است غفلت بر او چیره شود و او را از مسیر اصلی و هدف نهایی باز دارد، از این رو خداوند که أرحم الراحمین و از همگان نسبت به انسان مهربان تر است، زنگ بیدار باش را برای انسان در قالب بلا و سختی به صدا در می آورد و انسان را از عواقب خطرناک ضلالت و گمراهی باخبر می سازد. خداوند متعال می فرماید: «وَلَقَدْ أَخَذْنَآءَالَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَنَقْص مِّنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ» [8] و ما نزدیکان و قوم فرعون را به خشکسالی و کمبود میوه ها گرفتار کردیم شاید متذکّر گردند.»

همچنین امیر مؤمنان علی(ع) می فرماید: «انَّ اللّه یبتلی عبادَهُ عند الأَعمال السَیِّئة بنقص الثمرات و حبسِ البرکات و إغلاقِ خزائِنِ الخَیْرات لیتوبَ تائبٌ و یُقْطِعَ مُقْطِعٌ وَ یَتَذَکَّرَ متذکِّرٌ» [9] خداوند بندگان خویش را به هنگامی که کارهای بد انجام می دهند با کمبود میوه ها و جلوگیری از نزول برکات و بستن در گنج های خیرات به روی آنان آزمایش می کند.»

اجر و پاداش اخروی

بدیهی است که خداوند به کسی ظلم نمی کند «وَأَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلاَّم لِّلْعَبِیدِ» [10] و خداوند هرگز به بندگان ظلم نمی کند.» و در کتب کلامی و اعتقادی تحت عنوان «اعواض الآلام; عوض های سختی ها و رنج ها» بیان شده سختی ها و مصائبی که از جانب خداوند به انسان ها می سد در آخرت جبران می شود. گذشته از این مطلب صبر و استقامت در برابر شدائد و مصائب و پیمودن راه سعادت و تکامل در شرائط سخت و دشوار، أجر و پاداش اخروی بسیاری را نصیب انسان خواهد نمود، چنان که در روایتی نقل شده روزی عبداللّه بن ابی یعفور نزد امام صادق(ع) به شکوه و گلایه پرداخت که من همیشه در سختی و بیماری به سر می برم، امام(ع) در جواب فرمودند: «لو یعلم المؤمن ما له من الأجر فی المصائب لتمنّی أنّه قرض بالمقاریض» [11] اگر شخص مؤمن بداند که پایداری در برابر مصائب و سختی ها چه اندازه اجر و ثواب دارد آروز می کند که بدن او با قیچی قطعه قطعه شود»

سختی باعث تکامل

بلاها و سختی ها زمینه ساز سعادت و کمال هستند و به تعبیر استاد مطهری «بدهای ما در خوبی ها و زائیده آن ها هستند.» [12] و در منطق عقل و شرع سختی ها انسان را آبدیده می کنند و او را به آسایش و سعادت می رسانند و نیروهای بالقوّه او را در مسیر پیشرفت و تکامل به فعلیت می رسانند «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا» [13] همانا به همراه هر سختی آسایش و راحتی است.» آری اگر انسان در ناز و نعمت و آسایش به سر ببرد نمی توان توقع داشت که سخت کوش و توانمند شود چرا که اگر شخصی می خواهد فنّ شناگری را یاد بگیرد تا سختی و مرارت فرو رفتن های مکرّر در آب را لمس نکند شناگر خوبی نخواهد شد. امیرمؤمنان علی(ع) در فرازی از سخنان خود می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند.» [14]

شناخته شدن صابرین

خداوند متعال می فرماید: «وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّی نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنکُمْ وَالصَّابِرِینَ وَ نَبْلُوَاْ أَخْبَارَکُمْ» [15] ما همه شما را قطعاً آزمایش می کنیم تا معلوم شود مجاهدان واقعی و صابران از میان شما کیانند؟ و اخبار شما را بیازمائیم.»

البته ذکر این نکته لازم است که این آزمایش ها برای علم پیدا کردن خداوند نیست چرا که خداوند بر همه چیز عالم است، بلکه برای آشکار شدن چهره انسان ها برای خودشان و دیگران است تا در روز قیامت حجّت و دلیل بر همگان تمام باشد. در حدیثی از امام رضا(ع) نقل شده که در مورد قول خداوند «لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً» [16] تا بیازماید که کدامین یک از شما نیکوکارترید.» فرمودند: خداوند بندگانش را خلق کرد تا آن ها را بواسطه تکلیف کردن طاعت و عبادتش، آزمایش کند، ولی نه برای تجربه و علم پیدا کردن، چرا که خداوند پیوسته عالم به هر چیز است.» [17]

[1] اصول کافی، کلینی، دارالکتب الاسلامیّه، ج 2، ص 444

[2] بقره، 155ـ157

[3] ر. ک به نهج البلاغه، خطبه 32

[4] «قُلْ مَتَـعُ الدُّنْیَا قَلِیلٌ وَالاَْخِرَةُ خَیْرٌ لِّمَنِ اتَّقَی، بگو: سرمایه زندگی دنا ناچیز است و سرای آخرت برای کسی که پرهیزگار باشد بهتر است.» نساء، 77

[5] ر.ک به مجموعه آثار، مرتضی مطهری، صدرا، ج 1، ص 183

[6] مجموعه آثار، همان

[7] نهج البلاغة، خطبه 238

[8] اعراف، 30

[9] نهج البلاغه، خطبه 143. برخی از نسخ بدین صورت است: و یقلع مقلع (شرح نهج البلاغه بحرانی جزء 3 ص 182خطبه 142)

[10] حج، 10

[11] اصول کافی، همان، ص 255، و بحارالأنوار، مجلسی، ج 64، ص 212

[12] مجموعه آثار، همان، ص 174

[13] انشراح، 5

[14] نهج البلاغه، نامه 45

[15] محمد، 31

[16] ملک، 2

[17] التوحید، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، ص 320، ح 2، و بحارالانوار، همان، ج 4، ص 80

سه ندای آسمانی در آخرالزمان در بیان امام رضا(ع)

از مهم‌ترین موضوعاتی که هر کدام از اهل‌بیت(ع) در زندگی با برکتشان با آن مواجه بودند و در آن فضا زندگی می‌کردند، موضوع مهدویت و امر ظهور بود. از این رو در دسته‌بندی موضوعی احادیث ائمه(ع) موضوع آخرالزمان و ظهور بیشترین تعداد احادیث را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین بجاست که توجه بیشتری به این گنجینه‌های عظیم معرفتی شود و روی آن مطالعات کاربردی صورت گیرد تا بتوان معارف آن را وارد زندگی شیعیان کرد.

به مناسبت ایام شهادت امام رضا(ع) یکی از احادیث منسوب به حضرت درباره مهدویت و امر ظهور مورد بررسی قرار می‌گیرد.

حسن بن محبوب از امام رضا(ع) نقل می‌کند: «لا جرم آشوب «صمّاء صیلم» رخ مى‌‌دهد که زیرکان و اشخاص با احتیاطى که از خواص ما هستند به آن ورطه کشیده مى‌‌شوند و این به هنگامى است که شیعیان، سومین (امام) از اولاد مرا از دست بدهند.

اهل آسمان و زمین بر وى مى‌‌گریند و چه بسیارند مؤمنینى که موقع از دست رفتن «ماء معین» آب صاف و زلال و جارى (قائم) متأسف و تشنه و حیران و محزون هستند. گویا آنان را مى‌‌بینم که ندایشان مى‌‌کنند و آن صدا از دور شنیده مى‌‌شود؛ چنان که از نزدیک شنیده مى‌‌شود و آن صدا براى اهل ایمان رحمت و براى کافران عذاب است.

حسن بن محبوب عرض کرد: آن صدا چیست؟ فرمود: در ماه رجب سه صدا از آسمان شنیده مى‌‌شود:

صداى اول اینست: «أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ» [یعنى:آگاه باشید لعنت خدا بر ظالمین باد] (هود18)

صداى دوم مى‌‌گوید: «أَزِفَتِ الْآزِفَة؛ نزدیک‌شونده نزدیک شد». (نجم53)

و در صداى سوم شخصى را آشکارا در سمت خورشید مى‌‌بینید که مى‌‌گوید: «این امیرالمؤمنین است که براى کشتن بیدادگران حمله مى‌‌آورد».

و در روایت حمیرى آمده است: در صداى سوم بدنى از نزدیک خورشید دیده مى‌‌شود که مى‌‌گوید: «خداوند فلانى را فرستاد، سخنان او را بشنوید و از او پیروى کنید؛ إِنَّ اللَّهَ بَعَثَ فُلَاناً فَاسْمَعُوا لَهُ وَ أَطِیعُوا»

و هر دو راوى گفته‌‌اند: در این موقع فرج (و آزادى) مردم فرا مى‌‌رسد و آنان که مرده‌‌اند دوست مى‌‌داشتند که در آن وقت زنده مى‌‌بودند و خداوند دل‌هاى مردم با ایمان را التیام و شفا مى‌‌بخشد؛ وَ یَشْفِی اللَّهُ‌صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِینَ‌.(توبه14)

در ادامه، به برخی نکات نهفته در این حدیث اشاره می‌کنیم:

الف) برخی علمای اهل حدیث درباره این جمله امام رضا(ع): «شیعیان، سومین (امام) از اولاد مرا از دست بدهند.» اینطور گفته‌اند: باید توجّه داشت که امام زمان فرزند و پشت چهارم آن حضرت است، پس لا بدّ مراد فقدان امام عسکرىّ است که او پشت سوم آن حضرت می‌باشد و یا اینکه «رابع» به «ثالث» تحریف شده است و ترجمه آن طور آمده که با هر دو بسازد».

ب) با کمی تأمل در روایت، متوجه می‎شویم که امام رضا علیه‌السلام سه دوره را معرفی می‌کنند:

1- دوران غیبت 2- دوران قبل از ظهور و یا دورۀ آخرالزمان با آغاز شدن ماجراهای غیر عادی و شنیده شدن صداهایی از آسمان در پهنه عالم 3- دوران ظهور(بند آخر حدیث)

ج) وقتی حسن بن محبوب از کیفیت صداها از امام رضا(ع) سؤال می‌کند، امام(ع) اشاره به صداهایی در ماه رجب می‌کنند که دو صدای آن تحقق قسمت‌هایی از آیات قرآن است. در صدای سوم، مردم دعوت به اطاعت از امیرالمؤمنین(ع) می‌شوند؛ بنابراین این مسأله گویای رجعت حضرت در آخرالزمان و نقش بزرگشان در امر فرج است.

د) کلیت برنامۀ خداوند در این حدیث مشخص است و آن امر فرج است؛ بنابراین امر فرج، هم اسباب ظهور امام زمان (عج) را فراهم می‌کند که فرج اهل‌بیت علیهم‌السلام است و هم رحمت بر مؤمنین جاری می‌کند که به صورت شفای صدور است. با این توضیحات این حدیث که «انْتِظَارِ أَمْرِنَا وَ أَمْرِکُمْ وَ فَرَجِنَا وَ فَرَجِکُم؛ انتظار امر ما و امر شما فرج ما و فرج شماست» بیشتر برای ما ملموس می‌شود.

منابع روایت: غیبت طوسی، ص440 / الخرائج، ج3،( کتاب الکترونیک نشانه های ظهور ) 

اینترنت‌ ملی (شبکه ملی اطلاعات) چیست؟

شبکه ملی اطلاعات درسال ۱۳۸۴ با نام «شبکه ملی اینترنت» در دستور کار مجلس قرار گرفت ولی به دلایلی هنورمحقق نشده است.
شبکه ملی اطلاعات، مسیر تحقق انقلاب اسلامی و اولین مرحله تعریف حاکمیت جمهوری اسلامی ایران و گام نخست برای رسیدن به استقلال در فضای مجازی و حرکت به‌سوی تمدن بزرگ اسلامی است. در یک جمله شبکه ملی اطلاعات یعنی: «اینترنت» باید توأمان، «سالم، سریع، امن و ارزان» باشد.

فواید شبکه ملی اطلاعات:

ارائه خدمات الکترونیک در بستر شبکه ملی اطلاعات:

ارائه خدمات دولت الکترونیک مانند آموزش، بهداشت و درمان و یا حتی مصاحبه‌های اینترنتی از جمله مزیت‌های اینترنت داخلی به شمار می‌رود.

افزایش سرعت اینترنت:

 حتما می‌دانید اینترنت داخلی موجب افزایش سرعت اینترنت می‌شود. در همین ارتباط خوب است بدانید که کره جنوبی پرسرعت‌ترین اینترنت جهان را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.اینترنت ملی یکی از دلایل اصلی سرعت پیشرفته اینترنت در این کشور است. گفتنی است، که کره جنوبی از نظر آمادگی الکترونیک و پهنای باند رتبه نخست را در دنیا دارد.

استقلال:

با عملیاتی شدن طرح اینترنت داخلی در ایران، حتی در صورتی که اینترنت در فضای جهانی به هر دلیلی با مشکل مواجه شود، کاربران در داخل کشور می‌توانند از شبکه ملی استفاده کنند و نیاز خود را بر طرف نمایند. به این ترتیب، وابستگی به منابع خارجی اینترنت از بین می‌رود و استقلال در این زمینه برای کشور به دست می‌آید.

ارزان تر شدن اینترنت:

یکی دیگر از فواید شبکه مورد بحث این است که منجر به کاهش هزینه اینترنت خواهد شد. بنابراین، یکی از جنبه‌های مهم این طرح، بعد اقتصادی آن است که به نفع دولت و مردم است. به عبارت دیگر، اینکه دیتاهای پرطرفدار مستقیما بر روی شبکه داخلی به گردش در آید و یک بار به خارج و داخل کشور برنگردد.

قدرتمندی در برابر سایر کشورها:

بسیار ضروری است که در راستای عملیاتی شدن این طرح گام برداریم و به قدرتمندی هر چه بیشتر خودمان کمک کنیم.

امنیت اطلاعات کاربران:

با توجه به اقدامات خرابکارانه گسترده توسط دولت‌های متخاصم علیه جمهوری اسلامی ایران در حوزه سایبری، اینترنت داخلی بستری ایجاد می‌کند که بتوان جلوی این خرابکاری‌ها را تا حد زیادی گرفت. به این ترتیب، درخواست‌هایی که از خارج کشور فرستاده می‌شوند از طریق یک درگاه مشخص وارد می‌شوند و قابل کنترل و مسدود کردن خواهند بود. به این ترتیب، می‌توانیم امنیت اطلاعات کاربران را تضمین نماییم و فضای امن تری را برای آنان به وجود بیاوریم.

شبکه ملی اطلاعات از نگاه رهبر انقلاب 

دانلود کنید 

معیار قبولی حرف دیگران !

«عَنْ أَبُو جَعْفَرٍ ع یَا صَالِحُ اتَّبِعْ مَنْ یُبْكِیكَ وَ هُوَ لَكَ نَاصِحٌ وَ لَا تَتَّبِعْ مَنْ یُضْحِكُكَ وَ هُوَ لَكَ غَاشٌّ وَ سَتَرِدُونَ عَلَى اللَّهِ جَمِیعاً فَتَعْلَمُون» ( كافى، ج 2، ص 683 )

حضرت علیه السلام می فرماید : [از] آن كسى كه حرفهائى به تو می زند كه آنقدر تلخ است كه تو را به گریه مى‌آورد، اما خیرخواه توست؛ حرف او را قبول كن. «اتَّبِع» یعنى حرف او را گوش كن، بپذیر؛ [اگرچه] تلخ است، لیكن به نفع توست.

« وَ لَا تَتَّبِعْ مَنْ یُضْحِكُكَ وَ هُوَ لَكَ غَاشٌّ »؛ ولى گوش نكن، پیروى نكن از حرف آن كسى كه حرفهاى شیرینى میزند كه خوشت مى‌آید و لبهاى تو را به تبسم باز میكند، فریبگر است، غش میكند با تو، خیرخواهى ندارد، از روى بددلى و بدخواهى است، [ولی] حرفى میزند كه تو خوشت بیاید؛ از این شخص پرهیز كن.

« وَ سَتَرِدُونَ عَلَى اللَّهِ جَمِیعاً فَتَعْلَمُون»؛
وقتى پیش خداى متعال رفتید، آنگاه حقایق دلهاى یكدیگر را آنجا خواهید فهمید.

شرح حدیث از حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای ، 13/10/89