حکم خرید و فروش در روزهای تاسوعا و عاشورا
به تازگی یک مغازهای باز کردم و از آنجایی که در ماه محرم تعداد مشتریها در منطقه ما بیشتر میشود و با این شرایط من مقداری هم به بازار بدهکارم، میخواستم بدانم اگر تاسوعا و عاشورا مغازه را باز کنم و خرید و فروشی داشته باشم اشکال شرعی دارد؟
مومنین در ایام عزای معصومین علیهمالسلام از یکسری کارها پرهیز میکنند: مثلا مجلس شادی ندارند اما اگر عقد خوانده شود اشکالی ندارد.
معمولا کارها را تعطیل میکنند که در این مراسمی که جزء شعائر مذهبی شناخته میشود، شرکت کنند. اگر مغازه باز کردن شما در آن ایام توهینی باشد به عزاداران یا به عزاداری یا به اباعبدالله حسین علیهالسلام، بله این اشکال دارد. اما اگر یک مغازهای است که چند ساعتی باز میکنید که برخی از حوائج مومنین برآورده شود و بعد هم مغازه را میبندید و هیچ از آن برداشت نشود که بیاحترامی و توهین به عزاداری و عزاداران یا خدای ناکرده به اباعبدالله حسین علیهالسلام است، اشکالی ندارد.
ولی به طور کلی عرض کردیم معمولا مومنین در یکسری ایام خاص مثل عاشورا، دست از یکسری کارهای دیگر میکشند و همگی در مراسم عزای سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله حسین علیهالسلام شرکت میکنند
خلال کردن دندان
رهبر معظم انقلاب مدظله العالی
سوال. خلال کردن دندان بعد از خوردن غذا برای کسی که فردایش قصد گرفتن روزه را دارد، چه حکمی دارد؟
جواب : خلال کردن بعد از غذا برای کسی که قصد روزه دارد واجب نیست حتی اگر احتمال دهد که خلال نکردن موجب داخل شدن غذای لابلای دندانها به حلق میشود؛ و اگر بعد از آن سهواً هم غذا داخل حلق شد، روزهاش باطل نمیشود؛ بله اگر یقین داشته باشد که ترک آن باعث داخل شدن غذا به حلق میشود واجب است خلال کند و اگر نکرد، با فرض داخل شدن غذا به حلق بلکه مطلقاً (بنا بر احتیاط واجب) روزهاش باطل میشود.
آیتالله سیستانی حفظ الله
سؤال: مسواک زدن بعد از اذان صبح با خمیر داندان های موجود چه حکمی دارد؟
جواب: مانعی ندارد ولی رطوبت آن را نبلعد.آیتالله بهجت
سوال:آیا مسواک کردن با خمیر دندان در حال روزه، اشکال دارد؟
جواب: اگر چیزی به حلق نرسد، اشکال ندارد.
استفاده از نخ دندان
رهبر معظم انقلاب مد ظله العالی
سوال. حکم استفاده از نخ دندان ـ که فلوراید و طعم نعنا دارد ـ در حال روزه چیست؟
جواب : اگر آب دهان را فرو نبرد، اشکال ندارد.
حکم مسواک زدن در روزه
آیت الله خامنه ای ( مدظله العالی )
آیا مسواک کردن با خمیر دندان در حال روزه اشکال دارد. ؟
پاسخ : خیر اشکال ندارد ، ولی باید از فرو رفتن آب دهان که آغشته به خمیر دندان و آب است جلوگیری شود .
آیت الله مکارم شیرازی ( حفظ الله )
پرسش :مسواک زدن در حین روزه چه حکمی دارد؟
پاسخ :مسواک کردن در حال روزه، مانعي ندارد. ولي اگر رطوبت پيدا کند و مسواک را بيرون آورده و به دهان بازگرداند و رطوبت آن در آب دهان از بين نرود و فرو رود، جايز نيست (مگر اين که آن را بيرون بريزد) و در صورتي که با خمير دندان مسواک کند، بايد دهان را بعد از آن کاملا بشويد.
آیت الله سیستانی (حفظ الله )
۱پرسش: ایا شستن دهان و دندان با فرچه و خمیر،روزه باطل می شود ؟
پاسخ: مسواک زدن در ماه رمضان مفطر نیست اگر روزه دار ذرات خمیر دندان را که با آب دهان قاطى شده فرو ندهد. ومقدار کمى که در آب دهان از بین مى رود به روزه ضرر نمی رساند.
حکم خونریزی دهان شخص روزه دار
آیت الله خامنه ای مدظله العالی
سوال : آیا اگر از دهان شخص روزه دار خون بیاید، روزهاش باطل میشود؟
جواب: روزه به سبب آن باطل نمىشود، ولى واجب است که از رسيدن خون به حلق جلوگيرى کند.۱
آیت الله مکارم شیراز ( حفظ الله )
حکم فرو بردن خون لثه در حین روزه داری
پرسش :چنانچه فردی بیماری لثه داشته باشد و دائما از لثه ی او خون خارج می شود، فرو بردن خون در حین روزه چه حکمی دارد؟
پاسخ :اگر عمدا خون لثه، خون دندان و … را فرو ببرد روزه را باطل مي کند ولی اگر بی اختیار باشد روزه صحیح است.۲
آیت الله سیستانی ( حفظ الله )
پرسش: کسی که به طور مداوم از لثه او خون می آید در حال روزه چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ: اگر خون در حالت خواب ومانند آن به حلق فرو رود ونتواند از آن جلوگیری کند به روزه ضرر نمی زند.
اما اگر بخاطر مشقت آب دهان خود را که همراه با خون غیر مستهلک است فرو ببرد و آن را بیرون نریزد روزه اش باطل است.
ولی اگر مستهلک باشد (درصد آن ناچیز باشد) قورت دادن اشکال ندارد.۳
استفتائات از رهبر معظم انقلاب
سوال : چند سالی است که به بیماری وسواس مبتلا شدهام و این موضوع مرا بسیار عذاب میدهد، و روز به روز این حالت در من تشدید میشود تا جایی که در همه چیز شک میکنم و همه زندگیام بر پایه شک استوار گشته است. بیشترین شک من درباره غذا و اشیاء مرطوب است، به همین دلیل نمیتوانم مثل سایر مردم عادی زندگی کنم. وقتی داخل مکانی میشوم فوری جوراب هایم را از پای خود بیرون میآورم زیرا فکر میکنم جورابهایم عرق کرده و بر اثر تماس با نجس، نجس خواهند شد، حتی من بر سجاده هم نمیتوانم بنشینم. هر وقت بر آن مینشینم بر اثر وسوسه نفس از روی آن بلند میشوم تا مبادا پرزهای سجاده به لباسهایم بچسبد و مجبور به شستن آنها شوم. در گذشته چنین نبودم، اکنون از این کار هایم خجالت میکشم و همیشه دوست دارم کسی را در عالم رؤیا ببینم و مشکلاتم را با او در میان بگذارم و یا معجزهای رخ دهد و زندگیام را دگرگون نماید و به حالت گذشتهام برگردم. امیدوارم مرا راهنمایی فرمایید.
جواب: احکام طهارت و نجاست همان است که در رسالههاى عمليه ذکر شده است. از نظر شرعى همه اشياء محکوم به طهارت هستند، مگر مواردى که شارع حکم به نجاست آنها کرده و براى انسان هم يقين به آن حاصل شده است. در اين صورت رهايى از بيمارى وسواس احتياج به رؤيا و معجزه ندارد، بلکه بايد مکلّف ذوق و سليقه شخصى خود را کنار گذاشته و متعبد و مؤمن به دستورات شرع مقدس باشد و چيزى را که يقين به نجس بودن آن ندارد، نجس نداند. زيرا شما از کجا به نجاستِ در و ديوار و سجاده و ساير اشيايى که استفاده مىکنيد، يقين پيدا کردهايد؟ چگونه يقين پيدا کردهايد که پرزهاى سجادهاى که بر روى آن راه مىرويد يا مىنشينيد، نجس هستند و نجاست آنها به جوراب و لباس و بدن شما سرايت مىکند؟ لذا در اين صورت اعتنا به وسواس براى شما جايز نيست. مقدارى عدم توجه به وسوسه نجاست و تمرين عدم اعتنا به شما کمک خواهد کرد تا به خواست و توفيق خداوند خود را از وسواس نجات دهيد.
سوال: اينكه حكم شده است كه فرد وسواس نبايد به شك خود اعتنا نمايد آيا منظور هر نوع از شك مىباشد؟ آيا مىتوان به هر نوع از شك كه براى فرد وسواس پيش مىآيد (چه شك در طهارت و نجاست و چه غير آن)، در حالى كه براى افراد عادى و غير وسواس اين نوع از شكها عرفاً وجود ندارد و يا كمتر پيش مى آيد اعتنا نكرد؟
ج) بله، هر نوع شكى را شامل مىشود.
غسل میت زن
وظیفه مسلمانان برای غسل میت در صورت کمبود غسل دهنده
اگر برای غسل دادن اما زن یا تیمم دادن _ در صورت عدم امکان غسل _ غسال زن به تعداد کافی در غسالخانه راستان حضور نداشته باشد وظیفه چیست ؟
حضرت آیت الله خامنه ای
با توجه به این که غسل میت واجب کفایی است و غسل میت زن به وسیله جایز نیست ( مگر آن که مرد شوهر زن باشد ) در صورت نیاز بر همه زنانی که می توانند با مراعات شرایط شرعی میت را غسل دهند واجب است بر انجام این تکلیف الهی اقدام کنند .
نظر آیت الله خامنه ای مد ظله العالی
سوال : روایاتی وجود دارد دال بر این که پاشیدن آب بر قبور مستحب است، مانند روایاتی که در کتاب «لآلی الاخبار» ذکر شده است، آیا این استحباب مخصوص روز دفن میّت است یا اطلاق دارد، چنانچه نظر مؤلف «لآلی الاَخبار» چنین است؟ نظر جنابعالی در اینباره چیست؟آیا دفن می در شب حرام است ؟
جواب : پاشيدن آب بر قبر در روز دفن مستحب است و بعد از آن نيز به قصد رجاء اشکال ندارد. و دفن ميّت در شب اشکال ندارد.۱
نظر آیت الله مکارم شیرازی دامه برکاته
پرسش :پاشیدن آب بر روی قبر میّت تا چه زمانی مستحب می باشد؟ دفن ميت در شب جه حكمي دارد؟
پاسخ :از بعضى روایات استفاده مى شود که پاشیدن آب تا چهل روز مستحب است. و در مورد دفن میت در شب :هر چند دلیلی بر کراهت در منابع نیامده است ولی بهتر است در غیر موارد ضرورت، دفن در روز انجام شود.۲
حکم استفاده از گردنبد هایی با اسامی مقدس
آیت الله خامنه ای مد ظله العالی
سوال : آیا مسّ نقش کلمات روی انگشترها، جایز است؟
جواب : اگر از کلماتى باشد که شرط جواز مسّ آن طهارت است، مسّ آن بدون طهارت جايز نيست.۱
آیت الله مکارم شیرازی حفظ الله
سوال : حکم استفاده از گردنبد با اسامی مقدسه چیست ؟
استفاده از چنین گردنبد هایی اشکال ندارد مشروط به این که بدون وضو با بدن تماس نداشته باشد البته در مورد جنب و حایض و امثال آن حتی با داشتن وضو هم نباید با بدن تماس مستقیم داشته باشد . همچنین همراه بودن آنها در دستشویی حرام نمی باشد . هر چند بستر آن است که از چنین کاری صرفنظر نماید .
ملاک تمییز موسیقی حلال از حرام چیست؟
آیت الله خامنه ای ( مد ظله العالی )
س : ملاک تمییز موسیقی حلال از حرام چیست؟ و آیا موسیقی کلاسیک حلال است؟ بسیار مناسب است که معیار آن را بیان فرمایید. ج: هر موسیقی که به نظر عرف موسیقی لهوی مضل عن سبیل الله که مناسب با مجالس عیش و نوش است باشد، موسیقی حرام محسوب میشود و فرقی نمیکند که موسیقی کلاسیک باشد یا غیر کلاسیک. تشخیص موضوع هم موکول به نظر عرفی مکلّف است و اگر موسیقی این گونه نباشد بخودی خود اشکال ندارد.۱
آیت الله مکارم شیرازی ( حفظ الله )
ملاک و معیار حرمت موسیقی پرسش :مدّتى است پیرامون موسیقى تحقیقاتى را آغاز نموده، لکن به مشکلى برخوردم، که تاکنون برایم حلّ نشده است. بنده به لحاظ عقلى نتوانستم خود را قانع کنم، که اسلام مطلق موسیقى را حرام کرده باشد. و اگر چنین است، باید ملاک و معیارى داشته باشد. این بود که به کتب فقهى و فتاواى بعضى از علماى بزرگوار مراجعه نمودم. متوجّه شدم که در مورد حرمت موسیقى، اختلاف نظر وجود دارد. از ظاهر عبارت شیخ در مکاسب به دست مى آید، که ایشان موضوع حرمت را لهو مى داند امّا بعضى از بزرگواران، خصوصاً امام راحل(قدس سره) طرب را معیار آن ذکر مى کنند. با توجّه به مطالب بالا، خواهشمند است بیان فرمایید: آیا حرمت موسیقى به خاطر مطرب بودن است، که بر اثر مرور زمان (مثل شطرنج) تغییر پیدا کرده و تبدیل به لهو شده است؟ یا از همان ابتدا موضوع و عنوان حرمت موسیقى، لهو بوده و هست؟ در این صورت نظر علماى بزرگوار مبنى بر مطرب بودن را چطور توجیه مى کنید؟
پاسخ :بعید نیست آنچه فقها و مراجع در این زمینه مى گویند، غالباً به یک ریشه باز گردد، هر چند اختلافى در الفاظ آنها وجود دارد. و آن همان است که ما قبلا گفته ایم: آهنگهایى وجود دارد که در مجالس فساد نواخته مى شود، و در کنار آن غالباً هرزگى هاى دیگر وجود دارد. آهنگهایى که گاهى از آن به موسیقى مبتذل، و گاه فسادانگیز، و گاه مطرب، تعبیر مى شود. این آهنگها هر جا، و با هر محتوایى باشد، حرام است ولى آهنگهاى دیگرى هست که چنین نیست. مانند آهنگهاى معروفى که اشعار مختلف مذهبى، مرثیه ها و موزیکهاى نظامى و ورزشى با آن نواخته مى شود، اینها حرام نیست چرا که در تعریف قسم اوّل نمى گنجد. البتّه مصادیق مشکوکى هم وجود دارد که به درستى شناخته نمى شود، که آیا از قسم اوّل است، یا از قسم دوّم؟ و نظر به این که در شبهات تحریمیّه مصداقیّه اصل بر برائت مى باشد، در مصادیق مشکوک برائت جارى مى شود.۲
آیت الله سیستانی ( حفظه الله )
پرسش: معیاری که برای حرمت غنا و موسیقی بیان شده آنست که متناسب با مجالس لهو و لعب باشد لطفا مقصود از مناسب را بیان فرمائید ؟
پاسخ: مقصود از مناسب مجالس لهو و لعب آن است که شنونده موسیقی یا آهنگ ترانه ای - مخصوصا اگر در چنین اموری اهل اطلاع باشد - تشخیص بدهد که این آهنگ در مجالس معصیت و فسق استفاده می گردد و یا اینکه مشابه آن است.۳
۱_ استفتائات
۲_ makarem.ir