سوره زخرف 

این سوره مکی است و ۸۹ آیه دارد .

مباحث اين سوره را مى‏ توان در هفت بخش خلاصه كرد:

بخش اول: از اهميت قرآن مجيد و نبوت پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله سخن مى‏گويد.

بخش دوم: قسمتى از دلائل توحيد را در «آفاق» و نعمتهاى گوناگون خداوند را بر انسانها بر می‏شمرد.

بخش سوم: همين حقيقت را از طريق مبارزه با شرك و نفى نسبتهاى ناروا به خداوند و مبارزه با تقليدهاى كوركورانه، تكميل مى‏كند.

 بخش چهارم: براى مجسم ساختن اين حقايق قسمتى از سرگذشت انبياى پيشين و اقوام آنها را نقل مى‏كند.

 بخش پنجم: مسأله معاد و پاداش مؤمنان و سرنوشت شوم كفار مطرح شده و با تهديدها و انذارهاى قوى مجرمان را هشدار مى‏دهد.

بخش ششم: ناظر به ارزشهاى باطلى است كه حاكم بر افكار افراد بى‏ايمان بوده و هست كه به خاطر اين ارزشهاى بى‏اساس در ارزيابى خود در باره مسائل مهم زندگى گرفتار انواع اشتباه مى‏شوند.

بخش هفتم: از مواعظ و اندرزهاى مؤثر و پربار براى تكميل كردن بخشهاى ديگر سخن مى‏گويد.

فضيلت تلاوت سوره: در حديثى از پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله مى‏خوانيم: «كسى كه سوره زخرف را تلاوت كند از كسانى است كه روز قيامت به اين خطاب مخاطب مى‏شود: اى بندگان من! امروز نه ترسى بر شماست، و نه غمى، بدون حساب وارد بهشت شويد».

اين بشارت بزرگ و فضيلت بى‏حساب تنها با تلاوت خالى از انديشه و ايمان و عمل حاصل نمى‏شود، چرا كه تلاوت مقدمه‏اى است براى انديشه، و «ايمان» و «عمل» ثمره‏اى از آن است.

دیده شده در برگزیده تفسیر نمونه آیت‌الله مکارم شیرازی، ج ۴ ، ص ۳۴۸.

ما روی عن الامام کاظم موسی بن جعفر 

یا هشام ، ان لقمان قال للابنه « تواضع للحق تکن أعقل الناس ، …..»

هشام لقمان به پسرش گفت ؛ در برابر حق تواضع کن تاخردمندترین  مردم باشی ، پسر جان دنیادریایی ژرفی است که اغلب مردم در آن غرق شده اند ، باید کشتی تو در این دریا تقوا باشد .

 بارش ایمان.

 بادبانش توکل .

ناخدایش عقل .

راهنمایش علم .

سکانش صبر .

دیده شده در تحت العقول ، ترجمه احمد جنتی روایات امام کاظم ، ص ۸۵۳.

مولای من ! کمی از قبر و وحشت آن بفرمائید : ۱

بدانید فردا به امروز نزدیک است ، امروز هر چه در آن است از بین میرود و فردا در پی آن می‌آید . گویی هر یک از شما به سرای تنها و گودال گورش رسیده . 

شگفتا از خانه تنهایی و سرای وحشت وجایگاه بی‌کسی و غربت ! گویی نفخ صور برایتان فرا رسیده و قیامت شما را فرا و برای قیامت و حسابرسی از گور بیرون آمده اید ، در حالی که پندارهای باطل از شما دورشده و بهانه‌هایتان از میان رفته و حقایق برایتان آشکار گشته و کارهایتان شما را به آنجا که باید برده .

پس از عبرتها پند گیرد ،از دگرگونی‌ها اندرز پذیرید و از هشدارها بهره بریده .۲

۱- دیده شده در کتاب امیرالمؤمنین پاسخ می‌دهد، مهدی دانشمند ، انتشارات خادم الرضا ،  ص ۱۰۴ .

۲ دیدهشده در نهج البلاغه ، ترجمه دکتر علی شیروانی ، خطبه ۱۵۷ .

ابوهاشم جعفری گوید : روزی که امام جواد علیه السلام ام الفضل دختر مأمون را تزویج کرد عرض کردم : مولای من برکت امروز بر ما زیاد است . فرمود : ابوهاشم برکات خدا امروز بر ما فروان است ؟ گفتم : آری مولای من امروز چه باید گفت ؟ فرمود : خیر گوی تا به تو خیر رسد . گفتم این کار را بدون تخلف خواهم کرد .

فرمود : در این صورت هدایت شوی و جز خیر نبینی .

دیده شده در تحف العقول ، ترجمه احمد جنتی ، ص ۱۰۰۳. 

قال لَه رجٔل : أَوصِنی ؟ قال ( علیه السلام ) : و تَقبَلُ ؟ قال :نعم .

مردی از حضرت امام جواد علیه اسلام درخواست نصیحت کرد . امام فرمود : می پذیری؟ گفت ؛ آری .

فرمود: صبر را بالش خود ساز ، فقر را در آغوش گیر ، لذتها را واگذار ، با هوس مخالفت کن و بدان که هرگز از مراقبت خدا بیرون نیستی ، پس ببین در چه حالی ؟ 

☆☆☆           ☆☆☆

و قال علیه السلام تأخیر التوبه أِغترار ، 

فرمود : تاخیر توبه غرور است ، ادامه تأخیر حیرت است ، امروز و فردا کردن با خدا هلاکت و اصرار بر گناه ایمنی از مکر خداست «و از مکر خدا جز زیانکار ایمن نباشند ، سوره اعراف آیه ۹۹» 

دیده شده در کتاب تحت العقول ، ابن شعبه حرانی ، ترجمه احمد جنتی ، ص ۱۰۰۱.

كشمكش با سه نفر ذلت می آورد

امام صادق علیه السلام فرمود: ثَلاثَةٌ مَنْ عازَّهُمْ ذَلَّ: اَلْوالِدُ وَالسُّلْطانُ وَالْغَریمُ.

هر کس با این سه نفر کشمکش کند خوار مى گردد: پدر، سلطان حق و شخص بدهکار.

بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۷۱.

رُوی عن الامام السبط الزکی؛ 

قيل له - عليه السلام - ما الزهد ؟ قال : الرغبة في التقوي والزهادة في الدنيا .قيل له - عليه السلام - ما المروة ؟ قال : حفظ الدين واعزاز النفس ولين الكنف وتعهد الصنيعة واداء الحقوق والتحبب الي الناس .قيل له - عليه السلام - ما الكرم ؟ قال : الابتداء بالعطية قبل المسألة واطعام الطَعام في المحل .

امام حسن (ع) : از آن حضرت سؤال شد : زهد چيست ؟ فرمود : رغبت به تقوي و بي رغبتي به دنيا .   از آن حضرت سؤال شد : مروت چيست ؟ فرمود : حفظ دين ، عزت نفس ، نرمش ،احسان ، پرداخت حقوق و اظهار دوستي نسبت به مردم . از آن حضرت سؤال شد : كرم چيست ؟ فرمود : بخشش پيش از خواهش و اطعام در قحطي . 

دیده شده در تحف العقول ،ترجمه احمد جنتی  ، روایات امام حسن علیه السلام ،ص ۴۸۳

 امام صادق علیه السلام:

ما مِن عَمَلٍ أفضَلَ يَومَ الجُمُعَةِ مِنَ الصَّلوةِ عَلى مُحَمَّدٍ و آلِهِ. در روز جمعه هيچ عملى برتر از صلوات بر محمد و خاندان او ( ع ) نیست .۱

۱- الخصال ،شیخ صدوق ، ص ۳۹۴

حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم :

انّ المُؤمِنَ مُجاهِدٌ بِسَيفِهِ ولِسانِهِ، والذى نَفسى بيدِهِ لَكأنّما يَنضِحُونَهم بِالنَّبلِ.

همانا مؤمن با شمشير و زبان خود جهاد مى‏كند؛ سوگند به آن كه جانم در دست اوست، سخنان شاعران (مؤمن) چون تيرى است كه به دشمن مى‏زنند.

تفسير نور الثقلين، ج‏۴، ص ۷۰