نامه تند آیت‌الله یزدی به آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی در پی دیدار با سیدمحمد خاتمی + واکنش‌ها

 

 

متن این نامه بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم حضرت آیت الله شبیری زنجانی «دامت برکاته» سلام علیکم با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است.

لازم به ذکراست، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته ام که جواب قانع کننده ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه رابه ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال ‌کردم چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیات رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید!.

یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد.

ان شاء الله

 

واکنش ها :

 

نامه مسیح بروجردی به آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی در پی نامه تند آیت‌الله یزدی

حجت الاسلام والمسلمین مسیح بروجردی یکی از پر سابقه ترین شاگردان حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی است که ۲۸ سال در دروس خارج فقه و اصول ایشان شرکت کرده اند. وی با ارسال نامه ای به محضر آیت الله العظمی شبیری زنجانی نوشت:

بسم الله الرحمن الرحیم محضر استاد بزرگوار حضرت آیت الله العظمی آقای شبیری زنجانی دام ظله الوارف سلام علیکم و رحمة الله هرگز گمان نمی کردم تأکیدات حضرتعالی در لزوم حراست از اخلاق اسلامی در حوزه های علمیه و تذکرات شما درباره افول اخلاق در میان روحانیت، به همین سرعت چنین شاهدی از غیب پیدا کند.

رعایت ادب اقتضاء میکند کمتر به نامه سرگشاده خطاب به معظم له بپردازم، اما ناگزیرم توجه دهم که بی توجهی به روابط پر برکت دوستانه بلکه گاهی علاقه عمیق پدر و فرزندی میان استاد و شاگرد در حوزه های علمیه، باعث تحلیل های اشتباه و موضعگیری ناموزون و ایجاد دردسر برای روحانیت و حوزه شده است.

به عنوان یکی از فرزندان شما، امیدوارم خاطر مبارک از این گونه نامه‌ها مکدّر نباشد، و این تجربه های تلخ را درس اخلاقی بشمارید برای طلاب جوان و انقلابی که بدانند در هنگام عصبانیت چگونه سخن بگویند که این چنین با آبروی حوزه و نهادهای باسابقه آن بازی نکنند. ان شاء الله خداوند سایه پر فیض آن عزیز را بر سر قاطبه شیعه حفظ و آن وجود شریف را از بلیات دوران محفوظ دارد و استدعا دارم ما را در خلوات خویش از دعای خیر محروم نفرمایید.

ارادتمند شما مسیح بروجردی 6 آبان 1397

 

غرویان:

کسانی که در حد مرجعیت نیستند چگونه برای یک مرجع تقلید تعیین تکلیف می‌کنند؟

یک مدرس حوزه علمیه قم با بیان اینکه کسانی که در حد مرجعیت نیستند چگونه می‌توانند برای یک مرجع‌تقلید که از نظر علمی و فقهی در رتبه ای بالاتر قرار دارد، این‌گونه تعیین تکلیف کنند؟

می گوید نوشتن این نامه با چنین لحن و روشی صحیح نبود.

آیت‌الله محسن غرویان، با اشاره به نامه سرگشاده آیت‌الله محمد یزدی گفت: به نظر من انتساب این نامه و محتوای آن به آیت‌الله یزدی اندکی قابل تأمل است، اما اگر خود وی آن را تایید کند دیگر جای بحثی نیست. نکته دیگر که باید به آن اشاره کرد، این است که در تاریخ حوزه‌های علمیه، مراجع و مرجعیت در یک مقام و مرتبه‌ای بودند که اجتهاد آزاد داشتند و این چنین نبوده که شخص دیگری بخواهد برای یک مجتهد آن‌هم در حد مرجع تعیین تکلیف کند.

وی افزود: مراجع در اظهارنظرهای فقهی و موضع گیری‌هایی که داشتند، آزاد بودند و این از افتخارات حوزه‌های علمیه و مرجعیت شیعه است که حوزه های علمیه، محل تبادل آزاد فکری و اظهار نظر اجتهادی بوده است.

اما این جای شگفتی دارد که کسی بخواهد برای یک مرجع تقلید تعیین تکلیف کند و این مسأله بسیار عجیبی است.

این مدرس حوزه علمیه قم گفت: مردم توقع ندارند که این‌گونه اختلاف‌نظرها بین علما به شکل آشکار و علنی مطرح شود. اگر آیت‌الله یزدی نظری داشتند باید به شکل محرمانه به حضور مرجعیت آیت‌الله زنجانی ارسال می‌کردند.

ولی این نوع شیوه مطرح‌کردن نظر جای تعجب دارد. به نظر من صلاح نبود که این نامه با چنین لحنی و به صورت سرگشاده نوشته شود.

وی بیان کرد: سوالی هم که برای بسیاری از فضلا، اساتید، طلاب و عموم مردم مطرح می‌شود این است؛ کسانی که در حد مرجعیت نیستند چگونه می‌توانند برای یک مرجع‌تقلید که از نظر علمی و فقهی در رتبه ای بالاتر قرار دارد، این‌گونه تعیین تکلیف کنند؟

آیت‌الله غرویان در پایان گفت: با اینکه رقابت‌های ناسالم جناحی در میان برخی از حوزویان هم وجود دارد، ولی آیت‌الله شبیری زنجانی در میان حوزویان از شخصیت‌هایی هستند که چهره ایشان بیشتر فقاهتی است و بیشتر پژوهش و تحقیق در کارنامه آیت‌الله شبیری زنجانی می‌درخشد.

واکنش‌های چند فعال سیاسی به نامه آیت الله یزدی به آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حساب توئیتری خود نوشت: «‌مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است.

مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام ، موهون نکنیم و میراث تاریخی تشیع را به تاراج نسپریم.»

 

علی شکوری رادهم به این نامه واکنش نشان داد و در حساب توئیتری خود نوشت:

«حضرت ‎آیت‌الله‌یزدی! شما بخوبی مقام علمی، اخلاقی و مرجعیت حضرت ‎آیت‌الله‌العظمی‌شبیری‌زنجانی را می‌دانید. این نوع حرمت‌شکنی حریمی را باقی نمی‌گذارد و از کسی در مقام شما بعید است. آنکه در دفاع از او چنین کرده‌اید از این کار شما ناخشنود است. خداوند توفیق جبران به شما عنایت فرماید.»

 

غلامعلی رجایی در کانال تلگرامی خود به نامه آیت الله یزدی واکنش نشان داد.

در بخشی از نوشته رجایی آمده است: «خدا کند نامه آقای محمد یزدی، به مرجع عالیقدر،آیت الله شبیری زنجانی درست نباشد، همو که من در آخرین سفر مشهد که درخدمت مرحوم هاشمی بودم ،در ملاقاتشان حضور داشتم ،از هاشمی شنیدم آقای زنجانی در مقطعی، استاد ایشان بوده است. آقای یزدی در بیانی که متاسفانه کمتر به آن توجه شد به حضور این مرجع عالی مقام و بیدار در منزل کسی که -خاتمی-، مساله دار است و برای رهبری و نظام احترامی قائل نیستند اعتراض می کند.»

 

حمیدرضا جلائی‌پور از سخن گفتن با زبان تهدید با آبروی حوزه ابراز تاسف کرد.

جلایی پور آیت الله شبیری زنجانی را آبروی روحانیت مستقل شیعه خوانده و نوشته است: «آیت‌الله شبیری یک مرجع تقلید ریشه‌دار و صاحب سلوک اخلاقی در حوزه علمیه قم است. مرجعیت او ساخته و پرداخته صدا وسیما نیست. او هیچوقت به اسلام‌ اقتدارگرا اعتقادی نداشته و مبلغ آن نبوده است.

زندگی خودش و همه فرزندانش کوچکترین تغییری با قبل از انقلاب نداشته است.»

 

الیاس حضرتی در حساب توئیتری خود نوشت:

‌«ما شیعیان مفتخریم که مراجع بزرگوارمان جز از خدای متعال از هیچ قدرتی اجازه نگرفته‌اندومقید به قیود هیچ نهاد سیاسی یا اقتصادی نبوده‌اند.بی‌جهت نبوده که همواره مظلومان به بیوت مراجع پناه برده‌اند.ما مکلفان اما اجازه نخواهیم دادکه به بهانه‌های واهی به ساحت مراجع اهانت شود.فاین تذهبون».

 

عباس عبدی نیز نوشت:

نامه آقای یزدی عضو برجسته جامعه مدرسین قم خطاب به آیت الله شبیری زنجانی بازتاب وسیعی داشت.

مخالفتها با این نامه بجای خود؛ ولی واقعیت آنچه در قم می گذرد همین نگاه آقای یزدی است. مساله این است که با یک فهم عرفی هر کسی متوجه می شد که این نامه اثرات منفی و مخربی برای حوزه و نظام دارد پس چرا آقای یزدی چنین نامه ای را نوشتند؟

عبدی در پایان آورده است: آیا دیگران هم می توانند چون آقای یزدی برای یک مرجع چنین نامه ای بنویسند و تحت تعقیب قرار نگیرند؟ اگر بتوانند؛ در این صورت ایرادی به کار آقای یزدی نیست و اگر نتوانند که قطعا نمی توانند باید مشکل را در این تبعیض ویرانگر جستجو کرد. این تبعیض ریشه همه نابسامانی ها و اظهار سخنان نسنجیده است که اتفاقا کسانی بیشتر قربانی این تبعیض می‌شوند که از آن بهره مند هستند.

 

آیت الله مهدی هاوی تهرانی در پی نامه سرگشاده آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، بیانیه ای منتشر کرد

متن بیانیه این استاد برجسته حوزه علمیه به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

إنّا لله وإنّا إلیهِ رَاجعُون خبر ناگوار نامه سرگشاده یکی از شخصیت های باسابقه حوزوی به یکی از مراجع بزرگ تقلید، در عین ناباوری و حیرت، موجب نهایت تأسف و تأثر گردید.

بی شک، چنین ادبیاتِ دور از ساحت ادب، دل صاحب حوزه های علمیه، حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را در این ایام حزن آل الله علیهم السلام، رنجاند و آن عزیز سفر کرده را که صد قافله دل همره اوست، آزرده خاطر ساخت.

به راستی با وجود چنین رویکردی از سوی یک فرد کهن سال در حوزه علمیه قم، چه توقعی از طلاب تازه کار در زمینه رعایت ادب و ادبیات حوزویمی توان داشت؟!

سزاوار است جامعه محترم مدرسین به جبران این لغزش کم نظیر به دست بوسی مراجع معظم تقلید به ویژه مخاطب نام آشنای این نامه که استوانه ای کم نظیر از علم و اخلاق در حوزه علمیه قم است، شتافته و بی هیچ تردیدی از تمامی حوزه های علمیه به ویژه مراجع معظم تقلید و بالأخص رهبر عزیز انقلاب که همواره حامی صیانت از جایگاه رفیع مرجعیت بوده و هستند، عذرخواهی شایسته کنند، باشد که دل شکسته امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در آستانه اربعین حسینی از سوی سربازان آن جناب مرهمی یابد و قرحه چشم های مجروحش که در غم جد بزرگوار خون گریه می کند، التیام پیدا کند و دعای خاص آن حضرت که همواره راهگشای شیعیان در عصر غیبت بوده است، در این شرایط حساس که بیش از هر زمان بدان نیازمند هستیم، ما را از گردنه های پیش رو به سلامت عبور دهد و کشتی انقلاب اسلامی را به ساحل زیبای حضور آن بزرگوار، روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداه، برساند.

إن شاء الله

مهدی هادوی 

 

جمعی از شاگردان حضرت آیت الله زنجانی:

تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس کم نظیر نتیجه ای جز وهن حوزه و نظام ندارد جمعی از شاگردان حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی درپی نامه آیت الله یزدی، نامه ای را منتشر کردند. 

متن نامه جمعی ازشاگردان این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است: بسمه تعالی نامه سرگشاده آیت الله یزدی، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم خطاب به مرجع عالیقدر و فقیه وارسته، آیت الله العظمی شبیری زنجانی، به بهانه دیدار با جمعی از شاگردان قدیمی شان، در آستانه اربعین حسینی، و نمایش وحدت جهان تشیع، موجب شگفتی شد.

بیگانگی این نوشتار با ابتدایی ترین موازین اخلاقی بی نیاز از هر گونه توضیحی است.

تخطئه یک مرجع تقلید و مدرس کم نظیر به بهانه واهی، تهدید و تعیین تکلیف برای وی از موضعی قیم مآبانه، با انگیزه دفاع از نظام و رهبری، نتیجه ای جز وهن حوزه و نظام ندارد. هیچ نظامی بر پایه توهین به مفاخر جامعه و تهدید آنان، استوار نمی ماند. باور ما پیروان مکتب امام صادق(ع) و فرزندان حوزه آن است که بقای نهاد روحانیت، و دوام جمهوری اسلامی در گرو به رسمیت شناختن اختلاف نظرها، پاسداشت حرمت ها، پرهیز از تنگ نظری ها، و تحکم هاست.

از علمایی که دل در گرو انقلاب و نظام دارند، انتظار بیشتری می رود و لازمه آن هوشیاری در برابر وسوسه خناسان، و نفوذی های دوست نماست. به باور ما حفظ حرمت و استقلال حوزه و روحانیت، به ویژه نهاد مرجعیت لازم، و هر گونه گفتار و رفتاری که موجبات واگرایی و سلب اعتماد عمومی به جمهوری اسلامی را فراهم کند، گناهی نابخشودنی است.

 

آیت الله عندلیب همدانیاز عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استعفا داد

آیت الله عندلیب همدانی در پی نامه سرگشاده آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی از عضویت خود در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استعفا داد. متن نامه استعفای این استاد حوزه به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم محضر جناب آیت الله یزدی رئیس محترم شورای عالی جامعه مدرسین سلام علیکم نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته هرگونه تردیدی را که تاکنون در باره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم، مرتفع کرد.

چه اینکه به این نتیجه قطعی رسیدم که تفسیر من از استقلال حوزه و جایگاه رفیع مرجعیت با دیدگاه جنابعالی و همفکران شما در جامعه محترم مدرسین هیچگونه هماهنگی ندارد و عملا امکان همکاری وجود ندارد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.

محمد عندلیب همدانی ۱۳۹۷/۸/۶

 

 حجت الاسلام فرخ فال:

نامه آیت الله یزدی در راستای حفاظت از مقام مرجعیت و ارزشهای اسلامی است

رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم طی یادداشتی نامه آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی مرجع تقلید شیعیان را در راستای حفاظت از مقام مرجعیت و ارزشهای اسلامی دانست.

در یادداشت حجت الاسلام والمسلمین احمد فرخ فال آمده است: دفاع از انقلاب و حمایت از جایگاه رفیع مرجعیت شیعه، در مقابل دسیسه های اجانب و بدخواهان انقلاب و اسلام ناب محمدی (ص) و ممانعت از نفوذ اهل فتنه در این پایگاه عظیم و اثرگذار ، بر همه ی حوزویان و افراد ، لازم و ضروری است و دغدغه های ریاست محترم شورای عالی جامعه مدرسین حضرت آیت الله یزدی دامت برکاته در جهت حفاظت از مقام مرجعیت و نظام ولایی و ارزش های والای انقلاب اسلامی است .

بنابراین توصیه می شود در موارد گفتمان ارکان و بزرگان حوزه علمیه ، دیگران نسبت به ورود و قلم فرسائی های نابجا پرهیز نمایند.

اللهم اجعل عواقب امورنا خیرا.

 

مهراب صادق نیا در یادداشتی درباره نامه آیت الله یزدی به آیت الله العظمی شبیری زنجانی نوشت: نامه‌ی سرگشاده‌ آیت‌الله یزدی، رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین، خطاب به مرجع ممتاز شیعه، حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی(دامت برکاته) را از زوایای مختلف می‌توان خواند و فهم کرد. الآن که با پاهای تاول زده و خسته روبروی عَتبه‌ امام حسین علیه‌السلام نشسته‌ام، مایلم به این یک جمله‌ی رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین اشاره کنم که گفته‌اند: “احترام به شما در سایه‌ی احترام به نظام اسلامی حاکم … است”. این جمله می‌تواند نشان‌دهنده‌ی معنای استقلال حوزه و نیز مرجعیّت دینی باشد و در حقیقت مبنای نظری سخنانی که چند هفته پیش در فیضه رانده شد. از نگاه حضرت ایشان، مرجعیّت تا جایی محترم است که با خواست و اراده‌ی برخی‌ها که خواست و اراده‌ی نظام اسلامی حاکم خوانده می‌شود، سازگار باشد. این‌ فهم از مرجعیّت و رابطه‌ی حوزه با نظام اسلامی، یک تهدید جدی برای حکومت دینی است.

البته من نمی‌دانم جناب رئیس محترم جامعه‌ی مدرسین از کدام موضوع ناراحت است: دیدار نکردن حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی با مسئولان مجمع عمومی اساتید حوزه و یا دیدار شماری از سیاسیّون با ایشان؛ ولی هر کدام که باشد، نباید به چنین نامه‌ای می‌انجامید و چنین خراشی را به وجهه‌ی حوزه، روحانیّت، مرجعیّت، و البته نظام اسلامی وارد می‌ساخت.

 

آیت الله حسن ممدوحی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم

نامه‌نگاری آیت الله یزدی به حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی را معمول و مرسوم حوزه دانست.

آیت الله حسن ممدوحی اظهار کرد: از دیرزمان و از اوایل اسلام تاکنون همیشه سلسله مکاتبات و تبادل نظرها بوده و این طبیعی است که علما نسبت به یکدیگر گاهی انتقادات و نصایحی داشته اند.

او افزود: این نامه‌نگاری‌ها امری طبیعی و معمولی است ولی به نظر می رسد عده ای می خواهند این مساله را جنجالی و از آن سوءاستفاده کنند. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به متن نامه آیت الله یزدی گفت: آیت الله یزدی خیلی مودبانه و با رعایت مقام حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی نامه را نوشته است.