امام صادق علیه السلام : ای مفضل ! در کارهایی که برای انسان قرار داده اند ، یعنی خوردن و خوابیدن و همخوابگی کردن و آن چه در آن ها تدبیر شده است نیک بیندیش.

برای هر یک از آن ها در طبایع مردمان محرکی آفریده شده که مقتضی آن است و آدمی را برای انجام دادن آن بر می انگیزد .

گرسنگی مستلزم خوردن است که از آن زندگی و استواری بدن تامین می شود .

خستگی و خواب آلودگی مقتضی خفتن است که با آن بدن آسایش پیدا می کند ونیروها دوباره جمع می شود .

افزایش شهوت مقتضی جماع است  که بقا و دوام نسل وابسته به آن است . و اگر انسان چنان بود که ازراه شناخت نیازمندی بدن به خوراک به خوردن رو می کرد ، و در طبع وی غریزه ای وجود نداشت که او را به این کار ناگزیر کند ، احتمال آن بود که از سنگینی و کسالت گاه دراین کار چندان سستی کند که تنش تحلیل رود و هلاک شود …

پس نیک بنگر ! که چگونه خدا برای هر یک از این افعال که قوام و دوام انسان و مصلحت او در آن ها است ، محرکی از خود طبیعت قرار داده است تا او را به این کار برانگیزد و به طرف آن بکشاند .

دیده شده در کتاب الحیاه ، ترجمه احمد آرام ،  انتشارات ، دلیل ما ، جداول  ،ص ۳۴۴.

آخر الزمان 

جهان پیش از ظهور گر چه غالب آن ظلم و ستم و تباهی است اما به معنای ظالم شدن همه انسان ها نیست .

در دوره غیبت و آستانه ظهور عمل به فریضه امر به معروف و نهی از منکر تکلیف اصلی مردم است تا شرایط ظهور آماده گردد .

مهمترین زمینه های قیام حضرت طرح و برنامه ، رهبری ، وجود یاران و آمادگی عمومی است .

و ویژگی مهم یاران مهدی علیه السلام : معرفت و اطاعت ، عبادت و صلاح ، شهادت طلبی ، شجاعت ، صبر و بردباری ، اتحاد و پارسایی .۱

امام صادق علیه السلام به یکی از یاران خود فرمود ؛ « هنگامی که ببینی ظلم و ستم فراگیر شده .

قرآن فراموش گشته و از روی هوا و هوس تفسیر گردید .

اهل باطل بر اهل حق پیشی گرفته .

افراد با ایمان سکوت اختیار کرده .

پیوند خویشاوندی بریده شده .

چاپلوسی فراوان گشته .

راه های خیر بدون رهرو و راه های شر مورد توجه قرار گرفته است .

حلال حرام شده و حرام مجاز شمرده شده .

سرمایه های عظیم در راه خشم خدا ( فساد و ابتذال ) صرف گردیده ، رشوه خواری در میان کارکنان دولت رایج شده .

سرگرمی ناسالم چنان رواج پیدا کرده که هیچ کس جرأت جلوگیری از آن را ندارد .

شنیدن حقایق قرآن بر مردم گران آید اما شنیدن باطل سهل و آسان باشد .

اگر کسی اقدام به امر به معروف و نهی از منکر کند به او توصیه می کنند که این کار وظیفه تو نیست .

هر سال فساد و بدعتی نو پیدا شود .

هرگاه دیدی اوضاع این گونه است مراقب خویش باش و از خدا نجات و رهایی از این وضع ناهنجار را بخواه ( که فرج نزدیک است )۲

۱- دیده شده در کتاب نگین آفرینش ، محمد امین بالادستان،انتشارات سیمای کوثر ،درس شرایط و علایم ظهور ، ص ۱۳۷ .

۲- همان ، به نقل از اصول کافی ، ج ۷ ، ص ۲۸ . 

گفتار در بامداد و شامگاه 

حضرت صادق علیه السلام درباره گفتار خدای تبارک و تعالی که فرموده : «وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ مَن فىِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعًا وَ كَرْهًا وَ ظِلَالُهُم بِالْغُدُوِّ وَ الاَْصَالِ : و برای خدا سجده کنند آنان که در آسمان ها و زمینند خواه و ناخواه ، و سایه های آنان در بامداد و شامگاه » (سوره رعد آیه ۱۵ ) فرمود :

مقصود از آن دعای پیش از زدن آفتاب و پیش از غروب آن است و آن ساعت اجابت است

حضرت باقر علیه السلام فرمود : همانا ابلیس - که لعنت های خدا بر او باد - لشکرهای شبانه خود را از آن جایی که خورشید غروب کند و از آن جا که برآید ( به اطراف ) پراکنده کند ، پس در این دو ساعت بسیار ذکر خدا گویید ، و از شر ابلیس و لشکریانش به خدا پناه ببرید و خردسالان خود را در این دو ساعت به خدا بسپارید زیرا که این دوساعت ، ساعت های

غفلت است  ( که مردمان در این دو ساعت از یاد خدا بیرون روند ) .

دیده شده در اصول کافی ، محمد باقر مجلسی ترجمه سید جواد مصطفوی، باب گفتار در بامداد و شامگاه ، ج ۴ ، ص ۲۹۰.

سفارش‌های مفضل بن عمر ( صحابی خاص امام صادق علیه السلام ) به شیعیان :

شما را سفارش می کنم که از خدای یگانه بی شریک پروا کنید . شهادت دهید که جز او معبودی نیست ، و محمد بنده و پیامبر اوست . از خدا پروا کنید ، شهادت دهید که جز او معبودی نیست و محمد صلی الله بنده و پیامبر اوست . 

از خدا پروا کنید ، سخن خیربگویید ، خشنودی خدا را بجویید و از غضبش بترسید و از سنتش مراقبت کنید ، از حدودش پا فراتر ننهید ، در همه کارها او را در نظر بگیرید و به قضایش به سود یا زیان تن دهید .

هان ! امر به معروف و نهی از منکر را از دست ندهید .

هان ! هر که به شما احسان کند احسان بیشترش کنید ، و از هر که با شما بد کند بگذرید . با مردم آن کنید که دوست دارید با شما کنند .

هان ! با مردم به نیکوتر روشی که بتوانید آمیزش کنید ، شما سزاوارترید که راه اعتراضی به روی خود نگشایید . بر شما باد به فقه در دین خدا ، پرهیز از حرامها و خوشرفتاری با همنشین ، نیک باشد یا بد .

هان ! پارسایی شدید را رعایت کنید که ملاک دین پارسایی است نمازها را به وقت بگذارید و واجبات را باحدودش انجام دهید .

هان ! از آن چه خدا بر شما واجب کرده و موجب رضای اوست ، کوتاهی نکنید ، من از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود : فقه دین خدا را بیاموزید و چون بادیه نشینان نباشید ، که هر که فقه دین نیاموزد خدا در قیامت به وی ننگرد ، در فقر و توانگری میانه رو باشید .

پاره ای از دنیا را وسیله آخرت قرار دهید . من از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرمود : به پاره ای از این دنیا بر آن جهان کمک گیرید و بار دوش مردم نباشید .

هان ! از ستم بپرهیزید ، امام صادق علیه السلام می فرمود : سریعترین کیفرها کیفر ستم است . 

هان ! مستمندان شیعه آل محمد را تحقیر نکنید . با آن ها بی مهری ننمایید ،لطف و مدارا کنید ، حقی را که خدا برایشان در مالتان قرار داده بپردازید . به آن ها احسان کنید .

دیده شده در تحف العقول ، ابن شعبه حرانی ، ترجمه احمد جنتی ، سفارش‌های مفضل ، ص ۱۱۴۹ .

احزم الناس أكظمهم للغيظ

حازم ترین مردم کسی است که خشم خود را فرو ببرد . 

انسان اگر بخواهد خطا نکند و اشتباه نکند ، راهش این است که ، یکی از راه های مهمش این است که وقتی عصبانی شد کظم غیظ کند ، نگذارد که عصبانیت در حرف او ، در عمل او ، در اقدام او تأثیر بگذارد . این درس بزرگی است .عصبانی که می شویم حرف بی رویه ای از دهنمان خارج می شود حالا عصبانی شدن هم انواع و اقسامی دارد . بعضی ها عصبانیت های عارضی دارند ، جو گیر می شوند به قول این جوانها . یک جایی در جمعیتی قرار می گیرند آن ها نسبت به یک جهتی ، یک جهت گیری دارند ، این شخص هم جوگیر می شود در واقع اگر تنها بود عصبانی نمی شد و در جمع عصبانی می شود . وقتی عصبانی شد آن وقت هر چیز از دهانش در بیاید می گوید . 

اشتباهات فراوان ، خطاهای فراوان .

واصلههم باالناس صالح ترین مردم آن کسی است که بیش از دیگران به صلاح مردم کار کند . همه می خواهیم از عبادالله صالحین باشیم انشاءالله.

اگر می خواهیم از بندگان صالح باشیم تا آن جایی که از دستتان بر می آید به صلاح مردم اقدام کنید ، کار کنید .

وخَیرُ النّاسِ مَن انتَفَعَ بِهِ النّاسُ : این خیر برای تفضیل است . 

بهترین مردم کسی است که دیگران برای رفع گرفتاریهای دنیوی واخرویشان به او مراجعه کنند و او نفع ببخشد به مردم .

به این می گویند بهترین مردم .

سخنان رهبر معظم انقلاب در درس خارج  . شنیده شده توسط عبدی متین . 

مطالبه حق 

امام صادق علیه السلام به یکی از شیعیانش فرمود : چرا برادرت از تو شکایت دارد ؟

عرض کرد : چون تمام حقم را از اومطالبه کرده ام .

حضرت خشمگین نشست و فرمود : «کأَنک أِذااستقصیت علیه حقکَ لم تُسیْ أَرَاَیتک ما حکی الله عن قومٍٍ یخافون سوء الحساب ..» مثل این که اگر تمام حقت را از او بستانی بد نکرده ای ؟ بگو بدانم خدا که درباره جمعی می فرماید : « از بدی»  حساب بیمناکند این ها می ترسند خدا بر آن ها ستم  کند ؟ نه .

می ترسد همه حقش رامطالبه کند و خدا نام این را بدی حساب نهاده .

پس هر که تمام حقش را مطالبه کند  ( و هیچ گذشت در موارد لازم نداشته باشد ) بد کرده .

دیده شده در تحف العقول ، ابن شعبه حرانی ، ترجمه احمد جنتی ، روایات امام صادق جعفر بن محمد علیه السلام ، ص ۸۲۳.

ای فرزند آدم …

ای فرزند آدم … خود را برای بندگی من مهیا نما در این صورت قلب تو را بی نیاز خواهم کرد و تو را بسوی خواسته هایت واگذار نخواهم کرد و بر من واجب خواهد بود که حاجت تو را بجا آورم و قلب تو را مملو از یاد خود می کنم و اگر برای بندگی من خود را مهیّا نسازی، قلب تو را مشغول به دنیا خواهم کرد سپس حاجت تو را بجا نخواهم آورد و تو را به خواسته هایت واگذار خواهم کرد …

ای فرزند آدم … در آنچه که به تو امر نمودم مرا اطاعت کن و آنچه صلاح توست به من نیاموز !

ای فرزند آدم … لحظه ای در صبح مرا یاد کن و لحظه ای در عصر هرچه خواهی به تومی دهم …

دیده شده در مجموعه احادیث قدسی رحمان ( اندروید اسلامی ) به سفارش محمد انصاری ، نویسنده برنامه امید امیدی ، حدیث قدسی .

روزه داری در کلام علی علیه السلام

«کم من صائمٍ لیس له من صیامه الّا الجوع و الظّمأ، و کم من قائمٍ لیس له من قیامه الّا السّهر و العناء، حبّذا نوم الأکیاس و افطارهم.» چه بسیار روزه داری که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای نبرد و بسیار شب زنده داری که از شب زنده داریش بهره ای غیر از بیداری و رنج ندارد، چه خوب است خواب عارفان زیرک و افطارشان.۱

«لکلّ شی ءٍ زکاةٌ و زکاة البدن الصّیام.» برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن روزه گرفتن است.۲

«فرض اللّه الصّیام ابتلاءً لاخلاص الخلق.». خداوند روزه را آزمایشی برای اخلاص بندگانش قرار داد.۳

«قال علیه السلام فی بعض الأعیاد: انّما هو عیدٌ لمن قبل اللّه صیامه و شکر قیامه و کلّ یومٍ لایعصی اللّه فیه فهو عیدٌ.»

امام علیه السلام در یکی از اعیاد فرمود: همانا امروز عید است برای کسی که روزه اش مورد قبول، و شب زنده داریش مشکور باشد، و هر روزی که در آن معصیت خدا نشود، آن روز، عید است.۴

۱- دیده شده در نهج البلاغه ترجمه دکتر شیروانی ، حکمت ۱۴۵

۲- همان ، حکمت ۱۳۶

۳- همان، حکمت ۲۵۲

۴- همان ، حکمت ۴۲۸

حیا در آخر الزمان

یک آیه در قرآن هست که افراد خیانت کار کارهای بدشان را از مردم پنهان می کنند امام از خدا قایم نمی کنند . مخفی می کنند از مردم گناهی را که می کنند که کسی نفهمد اما از خدا خجالت نمی کشد .

آدم پس باید حیا داشته باشد که همانطور که از خلق حیا می کند از خدا هم حیا کند ، که یکی از جنود عقل است . کسانی که حیا ندارند اینها عقل ندارند « لا دین لمن لا حیا له » کسی که حیا ندارد شرم ندارد و گناه می کند .

ببینید زنها چه خبر است در خیابانها ، الان ما چقدر زن بی حیا داریم در این مملکت .

با این که جمهوری اسلامی تازه شده ، خدا رحم کرده که جمهوری اسلامی شده و اینطوره اگر اسلامی نبود چه می شد ، چقدر بی حیا شدند زنها ،حتی چادری ها هم دستشان را از چادر می آورند بیرون ، پیراهن بی آستین ، از بقالی و عطاری جنس می خرد ، میوه می خرد  ، نانوایی می رود ، قالب این زنهایی که نانوایی می روند از مردها بیشترند . نگذارید زنها بروند ، خودتان بروید بخرید ، اگر زنها بروند و خودتان در خانه باشید علامت بی غیرتی است ، بله زن باید در خانه باشد .

یستخفون من الناس و لایستخفون من اللّه  : مخفی می کنند کارهایشان را از مردم اما از خدا مخفی نمی کنند .( سوره نساء) 

خدا ناظر است باید بدانیم .

استحیوا من الله حق الحیاء : رسول خدا صلی الله و علیه و آله می فرماید : حیا کنید از خدا ، حق است حیا .

حسابی حیا کنید ،همانطور که از بنده خدا حیا می کنید. همانطور که یک راننده به چراغ قرمز که می رسد و افسر هم آن جاست ، حیا می کند که برود و می ترسد جریمه اش کنند ، چطور می ترسد ما هم باید همانطور از خدا بترسیم .

حدیث دوم ؛ اَعقل الناس الحیا ُُٔٔ : عاقل ترین مردم باحیاترین مردم است ، یعنی هر کس حیایش بیشتر است عاقل تر است .

سخنان آیت‌الله مجتهدی تهرانی ، شنیده شده توسط عبدی متین .

هرگاه درباره کسی چیزی گویند که او نداشته باشد و فرزند یا فرزند زاده او داشته باشد ، همانست که درباره او گفته شده: 

ابوبصیر می گوید : امام صادق علیه السلام فرمود : خدای تعالی به عمران( پدر مریم ، مادر عیسی ) وحی کرد که من به تو پسری می بخشم ، سالم و مبارک که به اذن خدا کور مادر زاد و پیس رادرمان  کند و مردگان را زنده کند و پیغمبر بنی اسرائیلش قرار دهم .

عمران این مطلب را به همسرش حنه که مادر حضرت مریم است گزارش داد ، چون به مریم حامله گشت ، فکر میکرد که حملش پسر است ، چون او را زائید و دید دختر است ، گفت : « پروردگارا ، من دختر زاییدم و پسر مانند دختر نیست » . یعنی دختر پیغمبر نمی شود .

خدای عزوجل درباره او می فرماید : خدا به آنچه او زاییده دانا تر است ، سپس چون خدای تعالی عیسی را به مریم بخشید ، او همان پیغمبر بود که به عمران بشارت داده شده بود و به او وعده کرده بودند .

پس هرگاه ما درباره مردی از خاندان خود چیزی گفتیم ، و در فرزند یا فرزند زاده او پیدا شد آن را انکار مکنید .

شرح :

حاصل مقصود این روایت بلکه مقصود مرحوم کلینی از انعقاد این باب این است که : گاهی مصالح عالیه اقتضا میکند که انبیاء و ائمه علیه السلام سخنی را از راه توریه و مجاز اظهار  دارند و یا از امور بداعیه به مردم خبری دهند ، سپس برای مردم خلاف آن چه از ظاهر لفظ شنیده اند هویدا شود ، در این صورت نباید آن سخن را حمل به دروغ نمود ، زیرا گاهی مصالح عظیمی اقتضا به توریه و بدا می کند .

چنانچه در باب بدا از امام سوال شد و یکی از آن اموری که اقتضا به توریه و بدا دارد قیام و ظهور امام عصر عج الله تعالی فرجه الشریف است  .

از روایات استفاده می شود که تعیین امام قائم عجل الله از میان ائمه علیه السلام هم برای شیعیان صدر اول صلاح نبوده تا شیعیان زمان امام باقر و صادق علیهم السلام . به امید آن که امام قائم علیه السلام فرزند این امام است و آنها درکش خواهند کرد . مایوس و ناامید نشوند و انتظار فرج داشته باشند و در شداید و مصیبات شکیبایی و بردباری ورزند . زیرا میدانند که امام قائم تقیه نمی کند شمشیر میکشد ، حق را می گیرد مومنین را عزیز و منافقین را ذلیل می کند .

بنابراین اگر امام صادق علیه السلام بفرماید  : فرزند من امام قائم علیه السلام ، مقصود این است فرزند هفتم من قائم به شمشیر است ، ولی شیعه گمان می کندکه فرزند اول آن حضرت قائم به شمشیراست . از این رو صبرم کنند و انتظار فرج می کشند و و افسرده و کسل نمی شوند .

سپس چون دید فرزند آن حضرت قیام به شمشیر نکرد ، نباید وعده امامش را حمل به دروغ کند ، به جهت احتمال به توریه و بدا .

چنانچه اینگونه وعده خداوند تعالی به عمران داده شد.

دیده شده در اصول کافی ، کلین رازی ، انتشارات علمیه الاسلامیه ، ج۲ ، ص ۴۸۴ .