امامت اصل الهی یا مردمی 

می دانیم همه شیعیان و اهل سنت ، وجود امام را امری لازم و ضروری می دانند . حتی ابن تیمیه حرانی ، بزرگترین تئوریسین وهابیت اعتراف می کند : « امامت و خلافت بر مردم از بزرگترین واجبات دینی است و دین جز با وجود امام ، در جامعه تحقق پیدا نمی کند »

اما یکی از اساسی ترین تفاوت های میان تفکر شیعی و سنی آن است که آیا مردم می توانند رهبر و امام خود را انتخاب کنند یا این که این کار فقط به دست خداوند است ؟ 

آیا جامعه باید با تشکیل مجالس شورا و خبرگان ، امام را انتخاب کند ؛ یا عقول و تلاش بشر عاجز از آن است که در راستای تعیین خلافت ، قدمی بردارد ؟

شیعه با الهام  از قرآن و سنت بر این باور است که امامت از ضروریات دین بوده و همانگونه که انتخاب پیامبر صلی الله به دست خداست ، نصب امام نیز فقط به دستور خداوند صورت می پذیرد .خداوند در قرآن کریم درباره حضرت ابراهیم علیه السلام برای رسالت می فرماید « وکلا جعلنا نبیاًً»( مریم ، آیه ۴۹) ما به همگی ؛ ابراهیم و بعضی از فرزندانش ؛ پیامبری دادیم .

و در جای دیگر می فرماید : « انی جاعلک للناس اماما» ای ابراهیم من تو را امام مردم قرار دادم .( بقره ، آیه ۱۲۴) 

می بینیم خداوند امامت ابراهیم را به دست مردم نمی سپارد و به او فرمان نمی دهد از مردم برای امامت خویش تقاضای رای نماید .

بنابراین بر اساس آیات قرآن ، نصب امام به عهده خداوند است و افراد بشر در این خصوص حقی ندارند .

اما در سنت ؛ تمام کتب اهل سنت ( از تاریخ طبری والکامل فی التاریخ ابن اثیر گرفته تا تاریخ ابن خلدون و ابن کثیر دمشقی … ) آورده اند ، وقتی پیامبر اسلام صلی الله رسالت خویش را بر قبایل عرضه می کرد ؛ بعضی از قبایل مانند قبیله بنی عامر و قبیله هوده می گفتند : ما به شرطی ایمان می آوریم که خلافت و جانشینی بعد از تو برای ما باشد .

اما رسول اکرم صلی الله می فرمود : « انتخاب جانشین من به دست خداست و او هرکس را بخواهد برای این منصب انتخاب می کند »

همچنین خداوند در روز غدیر می فرماید « یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من رب » در این آیه شریفه تنها جانشینی امام علی علیه السلام دستور داده نمی شود ؛ بلکه علاوه بر آن اعلام می شود امامت آن حضرت از سوی خداوند است .

دیده شده در کتاب غدیر از نگاه اهل سنت ،سید محمد قزوینی ، انتشارات نقش نگین ، ص ۱۱ و ۱۲ .