حضرت آیت الله جوادی آملی دریکی از درس های اخلاق هفتگی خود درباره ضرورت امر به معروف و نهی از منکر فرمودند: مستحضرید که امر به معروف و نهی از منکر بر همه ما واجب است اگر کسی معروفی را ترک کرد یا منکری را مبتلا شد گناه کرد و اگر کسی امر به معروف و نهی از منکر را هم ترک کرد او هم گناه کرد و اگر آن شخص مبتلا به معصیت گرفتار کیفر می‌شود جامعه‌ای که امر به معروف و نهی از منکر را ترک کردند هم مبتلا به کیفرند.

ساده‌ترین درجه امر به معروف و نهی از منکر بسیاری از مشکلات را حل می‌کند امر به معروف و نهی از منکر چهار بخش دارد دو بخش‌اش وظایف عمومی ماست دو بخش‌اش مربوط به حکومت و نظام اسلامی است. آن بخشی که مربوط به همه ماست آن انزجار قلبی به طوری که نشانِ آن انزجار و تنفّر در رفتار و چهره ما مشهود باشد بخش دوم هم دستور اطاعت از خداست.

امر به معروف غیر از مسئله تعلیم, ارشاد, تهذیب, موعظه و مانند آن است از همه اینها جداست اگر بخواهیم احکام را یاد بدهیم این جزء تعلیم واجبات است نه امر به معروف موعظه کنیم, ارشاد کنیم, نصیحت کنیم اینها بابش جداست امر به معروف امر, امر یعنی فرمان و آن کسی که این فرمان را اطاعت نمی‌کند دو گناه کرده یکی اینکه عفافش را رعایت نکرده مثلاً یکی اینکه فرمان آمر به معروف را امتثال نکرده اگر پدری به پسری امر بکند که حتماً نمازت را بخوان و این پسر نماز نخواند دو معصیت کرده یکی اینکه فرمان پدر را اطاعت نکرده چون امر کرد, یکی دستور خدا را.

مسئله امر به معروف غیر از موعظه و نصیحت و ارشاد و تعلیم است آنها همه مبادی کار است اگر کسی مسئله‌ای را نمی‌داند تعلیم جاهل, امر به معروف نیست مسئله‌ای را می‌داند ولی یادش رفته تذکره و تنبیه ساهی و ناسی, امر به معروف نیست اضطراری در کار است از باب حلّ اضطرار کسی بخواهد با او مذاکره کند از راه امر به معروف نیست…

امر به معروف این است که شخصی عالماً عامداً بدون هیچ عذری دارد گناه می‌کند و شخص آمر هم او را فرمان می‌دهد که باید این کار را بکنی جلوی گناه را بگیری و اگر نکرد دو معصیت کرد بنابراین اینکه می‌بینید در کتاب‌های فقهی امر به معروف را در پایان مسئله جهاد می‌نویسند و ادلّه او جداگانه است غیر از مسئله تعلیم جاهل است.

این‌چنین نیست که اگر کسی گناه کرد بر اساس حجاب و امثال حجاب یا رشوه و ارتشا ما می‌دانیم که فلان شخص اهل رشوه است در مجالس با او برخورد متنفّرانه داشته باشیم این بر ما واجب, واجب یعنی واجب است در سلام و علیک‌ها این‌چنین عبوسانه, متنفّرانه, غضبان او را نگاه کنیم اگر کسی اهل رشوه بود اهل تخلّف بود وقتی می‌بیند در هر کوی و برزنی در هر جامعه‌ای در هر حسینیه و مسجدی او را با چشم نفرت می‌بینند او خودش را اصلاح می‌کند. امر به معروف این نیست که حالا حتماً انسان با زبان بگوید اگر کسی مقدورش نبود یا محافظه‌کار بود این مقدار که از ما برمی‌آید بنابراین بر همه واجب است که راهیِ راه سالار شهیدان باشیم و از ذات اقدس الهی هم مسئلت می‌کنیم که خونبهای حسین‌بن‌علی را ما بگیریم «وجعلنا و إیّاکم مِن الطالبین لِثاره».

پایگاه اطلاع رسانی آیت الله جوادی آملی http://www.javadi.esra.ir