شاخصه های انقلاب حقیقی 

شناسايي ماهيت انقلاب اسلامي و تشخيص فصل مميز آن از ساير انقلاب ها مشکل به نظر نمي رسد و تفاوت اين انقلاب با ساير انقلاب هاي دنيا، در اسلامي بودن آن است. بنابراين، اگر نظامي، آن فصل مميز و آن مشخصه ي ماهوي خود را همچنان حفظ کند، مي توان ادعا کرد که هنوز ماهيت خود را از دست نداده است. ولي اگر اين فصل مميز حفط نگردد، بايد اعتراف کرد که اين انقلاب از مسير اصلي خود خارج و دچار آسيب شده است.

از آن جا که تنها ديني که براي تمام شؤون انسان ها، اعم از شؤون فردي و اجتماعي و دنيوي و اخروي، برنامه دارد، اسلام است، تنها انقلابي نيز که قادر است که جميع مصالح مردم را تأمين و تضمين کند و خود، مسايل و مشکلات جديدي پديد نياورد، انقلاب اسلامي است؛ يعني انقلابي که در همه ي ابعاد و وجوه خود، بدون استثنا، از جهان بيني و ارزش گذاري دين مقدس اسلام مايه بگيرد و تغذيه کند.

از اين رو، رهبران اين انقلاب، بر خلاف رهبران ساير انقلاب ها، نه براي تأمين مقاصد انقلاب، از هر عقيده اي، و اگرچه باطل و خلاف واقع، بهره مي گيرند و نه با تحريک و تهيج شديد احساسات و عواطف مردم، عوامل غيرعقلاني را بر فعاليت ها و کارهاي آنان حاکم مي سازند؛ بلکه احساسات و عواطف مردم را محکوم و تابع احکام و ادراکات عقل و آراي صحيح مي گردانند و آن گاه از آن ها براي کامياب ساختن انقلاب و محقق کردن اهداف آن سود مي برند. به همين دليل، ترويج و اشاعه ي بينش ها و ارزش هاي اسلامي، که هم صحيح و مطابق واقعند وهم آمادگي شگرفي براي ايثار، فداکاري و جان فشاني در مردم پديد مي آورند، از جمله برنامه هاي رهبران اين انقلاب است.

عده‌ای میان انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی اشتباه می کنند. برای آنها مبارزه و انقلاب  هدف است، اسلام تنها وسیله ای است برای مبارزه. آن ها می گویند از اسلام هر آنچه که ما را در مسیر مبارزه قرار دهد، آن را قبول می کنیم و هر چه که ما را از مسیر مبارزه دور کند، طرد می کنیم. فرق است میان کسی که اسلام را هدف می داند و مبارزه را وسیله ای برای برقراری ارزش های اسلامی، با آنکه مبارزه را هدف می داند و می گوید اصلاً اسلام آمده است برای مبارزه. باید بگوییم، در اسلام مبارزه عنصر مهمی است ولی هدف تنها مبارزه نیست. این تفکر که به مبارزه اصالت می دهد ناشی از طرز تفکر دیالکتیکی در مورد جامعه و تاریخ است.۱

تداوم انقلاب در گرو تأمین عدالت

اگر پذیرفته باشیم که انقلاب ما، ماهیتی اسلامی دارد، البته اسلامی در تمام مفاهیم، ارزش ها و هدف ها،  و اسلامی در تمامی قالب ها و روش ها، در این صورت این انقلاب به شرطی در آینده محفوظ می ماند، که مسیر عدالت خواهی را برای همیشه ادامه بدهد. یعنی تمام دولت های آینده واقعاً و عملاً در مسیر عدالت خواهی باشند. برای پرکردن شکاف های طبقاتی اقدام کنند. تبعیض ها را واقعاً از میان بردارند و برای برقراری یک جامعه توحیدی به مفهوم اسلامی آن تلاش کنند.
من تأکید می کنم اگر انقلاب ما در مسیر برقراری عدالت اجتماعی به پیش نرود، مطمئناً به نتیجه نخواهد رسید و این خطر هست که انقلاب دیگری با ماهیت دیگری جای آن را بگیرد.

نکته دیگر که باید به آن توجه کرد، این است که در این انقلاب اساس کار باید بر اخوت اسلامی بنا نهاده شود. یعنی آن چه را که دیگران با خشونت و فشار تأمین می کنند در این انقلاب باید با ملایمت و از روی میل و رضا و برادری انجام گیرد. از جمله ارکان انقلاب ما، معنویت است. یعنی مردم به حکم بلوغ روحی، به حکم عاطفه انسانی ، به حکم اخوت اسلامی،  خود برای پرکردن شکاف ها و فاصله های طبقاتی و اقتصادی پیش قدم می‌شوند.
 

انقلاب ما ، آن هنگامی واقعی خواهد بود که خانواده ای حاضر نشود ایام عید برای فرزندان خود لباس نو تهیه کند مگر آن که قبلاً مطمئن شده باشد  خانواده های فقرا دارای لباس نو هستند.

باید در میان ما، گفته ی پیامبر مصداق عینی پیدا کند که فرمود: «مثل مومنین در محبت های متقابل، مانند پیکری است که اگر یک عضو آن بدرد آید، عضوهای دیگر آرام نمی گیرند و با التهاب و درد، عکس العمل نشان می دهند. جامعه‌ی ما آن وقت جامعه اسلامی خواهد بود که درد هر فرد تنها درد خودش نباشد، بلکه درد همه‌ی مسلمان ها باشد. علی (ع) که خود نمونه چنین مسلمانی است، می فرماید: «آیا از خویشتن به این خرسند باشم که امیر المومنین بنامند اما در ناگواری های مردم هم نفس نباشم.»
امام می گوید القاب و عناوین چه ارزشی دارد. مرد انقلابی اساساً پای بند القاب و عناوین‌اش نیست. چقدر باید کوچک بود که به این لذت ها دل خوش کرد و در سختی های مردم شرکت نکرد.۲

 محورهای اساسی انقلاب اسلامی 

هر انقلابی در معرض آسیب ها و انحرافاتی است که ممکن است در مسیر حرکت آن خلل وارد کند. از این رو، چالش و دغدغه اصلی همه تحولات بزرگ اجتماعی، به ویژه انقلاب ها، صیانت از جهت گیری های اصلی آنهاست.

برای ارزیابی و تحلیل حرکت انقلاب اسلامی و جلوگیری از انحراف، باید به شاخص ها و محورهای اساسی انقلاب اسلامی توجه شود و حرکت انقلاب اسلامی با آنها سنجیده شود و پس از آن، انقلاب اسلامی در ابعاد مختلف، آسیب شناسی شود و کانون های آسیب، شناسایی، ترمیم و اصلاح شوند.

ما معتقدیم با وجود فراز و نشیب های بسیار در روند حرکت انقلاب اسلامی و موانع و مشکلات و با وجود دشمنی ها و کارشکنی هایی که از سوی دشمنان داخلی و خارجی متوجه نظام جمهوری اسلامی شده است، در حرکت کلی انقلاب اسلامی، هیچ گونه انحرافی صورت نگرفته است و انقلاب اسلامی به سمت اهداف خویش در حرکت است؛ هر چند در برهه هایی این روند پر شتاب بود و در برهه هایی به دلایل گوناگون، از شتاب آن کاسته شده است؛ ولی در مجموع، حرکت نظام جمهوری اسلامی در مسیر تحقق اهداف و آرمان های ترسیم شده بوده و انحرافی در آن صورت نگرفته است. در اثبات این مدعا شاخص های محوری و اساسی انقلاب اسلامی را از دیدگاه امام راحل و مقام معظم رهبری که محور و مدار حرکت انقلاب اسلامی از آغاز تا کنون بوده اند، به اختصار برمی شمریم:

۱. اسلام ناب؛ یکی از شاخص های محوری انقلاب اسلامی، اسلامی بودن نظام و حرکت آن در راستای تحقق اسلام ناب بود. مقام معظم رهبری می فرماید: «فکر اسلام ناب، فکر همیشگی امام بزرگوار ما بود؛ مخصوص دوران جمهوری اسلامی نبود؛ منتها تحقق اسلام ناب، جز با حاکمیت اسلام و تشکیل نظام اسلامی، امکان پذیر نبود. اگر نظام سیاسی کشور بر پایه شریعت اسلامی و تفکر اسلامی نباشد، امکان ندارد که اسلام بتواند با ستم گران عالم، با زورگویان عالم، با زورگویان یک جامعه، مبارزه واقعی و حقیقی بکند؛ لذا امام حراست و صیانت از جمهوری اسلامی را اوجب واجبات می دانست؛ اوجب واجبات؛ نه از اوجب واجبات؛ واجب ترین واجب ها، صیانت ازجمهوری اسلامی است؛ چون صیانت اسلام - به معنای حقیقی کلمه - وابسته به صیانت ازنظام سیاسی اسلامی است؛ بدون نظام سیاسی، امکان ندارد. امام، جمهوری اسلامی را مظهر حاکمیت اسلام می دانست. برای همین، امام جمهوری اسلامی را دنبال کرد؛ در راهش آن همه تلاش کرد و با آن شدت و حدت و اقتدار، پای جمهوری اسلامی ایستاد. امام که دنبال قدرت شخصی نبود؛ امام دنبال این نبود که خودش بتواند قدرتی پیدا کند. مسئله امام، مسئله اسلام بود؛ لذا پای جمهوری اسلامی ایستاد. این مدل نو را امام به دنیا عرضه کرد؛ یعنی مدل جمهوری اسلامی».

۲. استکبار ستیزی؛ یکی از شاخص های اصلی انقلاب اسلامی که برخاسته از حاکمیت اسلام ناب است، استکبار ستیزی و مقابله با سلطه طلبی نظام استکبار است. اسلام اجازه نمی دهد که جامعه اسلامی در برابر سلطه طلبی های مستکبران و زورگویان، بی تفاوت باشد. امام فرمود: «ملت اسلام، پیرو مکتبی است که برنامه آن مکتب، خلاصه می شود در دو کلمه لا تظلمون و لا تظلمون؛ نه ظلم کنید و نه زیر بار ظلم بروید». مقام معظم رهبری در این باره فرمود: «در ایران هر کسی که به انقلاب اسلامی و به اسلام و به پایه های اسلامی این انقلاب اعتقاد دارد، لاجرم به مبارزه همیشگی با پرچمداران قدرت استکباری دنیا که امروز در رأس آنها آمریکاست نیز اعتقاد دارد».

۳. حمایت از مظلومان و ستمدیدگان، از دیگر ویژگی های انقلاب اسلامی است که برخاسته از اسلام ناب است. امام راحل فرمود: «ما اعلام می کنیم که جمهوری اسلامی ایران برای همیشه، حامی و پناهگاه مسلمانان آزاده جهان است».

همچنین فرمود: «ما طرفدار مظلوم هستیم. هر کسی در هر قطبی که مظلوم باشد، طرفدار آنها هستیم».مقام معظم رهبری در این باره فرمود: «شعارها و هدف هایی که این انقلاب ترسیم کرده، با ذات و نیازهای ذاتی انسان، آمیخته است. هدف های این انقلاب، عدالت خواهی، تکریم انسان، مبارزه با ستم گری، دفاع از مظلوم، پر کردن شکاف های طبقاتی است… این شعارها، هرگز کهنه نمی شود».

۴. مردمی بودن و توجه به مردم، یکی از شاخص های محوری نظام جمهوری اسلامی است. پشتوانه اصلی نظام در همه برهه های تاریخی، مردم بوده اند. امام فرمود: «انقلاب مردم، انقلابی است متکی به خود مردم» مقام معظم رهبری نیز فرمود: «امام، جمهوری اسلامی را در مقابل این طاغوت های بشری به وجود آورد؛ اسلام را - که در دل اسلامیت، تکیه به مردم و رأی مردم و خواست مردم وجود دارد - معیار اصلی این نظام قرار داد. بنابراین، جمهوری اسلامی، هم جمهوری است، یعنی متکی به آراء مردم است، هم اسلامی است؛ یعنی متکی به شریعت الهی است. این، یک مدل نو است».

۵. عدالت طلبی؛ یکی از شاخص های مهم نظام جمهوری اسلامی، تلاش برای تحقق عدالت در همه ابعاد و بر پایی نظامی بر پایه عدالت و ریشه کن نمودن ظلم و فساد و تبعیض است. مقام معظم رهبری در این باره فرمود: «هدف و غایت برای حرکت جامعه اسلامی، تشکیل جامعه عادله است».

همچنین فرمود: «مشروعیت من و شما، وابسته به مبارزه با فساد, تبعیض و نیز عدالت خواهی است. این، پایه مشروعیت ماست… ما برای عدالت و رفع تبعیض آمده ایم. ما آمده ایم جامعه را از مواهب الهی خودش که مهم ترین مواهب الهی در عدالت وجود دارد و همچنین مواهب اخلاقی و معنوی، برخوردار کنیم».

۶. استقلال؛ تلاش برای استقلال و ایستادن روی پای خویش، همواره از شاخص های اصلی حرکت انقلاب اسلامی بوده است. امام فرمود: «اساس کار یک جمهوری اسلامی، تأمین استقلال مملکت و آزادی ملت ها و مبارزه با فساد و فحشا و تنظیم و تدوین قوانین است که در همه زمینه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، با توجه به معیارهای اسلامی، اصلاحات لازم را به عمل آورد».

مقام معظم رهبری می فرماید: «دشمنی آمریکا و استکبار با ایران اسلامی، به خاطر این حرکت قدرتمندانه مردمی است؛ چون ایمان مردم، علاقه مردم به استقلال و اطمینان به نفس مردم، به ضرر آنهاست. آنها می خواهند کشور ما را همیشه وابسته نگه دارند.

آنها می خواهند از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، کشورهای این منطقه را وابسته به خودشان نگه دارند. وقتی کشوری مستقل است، وقتی اطمینان به نفس دارد و با اعتماد به خود، در راهی که او را به سمت اهداف والا می رساند، حرکت می کند، طبعاً اینها ناراضی می شوند. نارضایتی دشمنان جهانی ما به این خاطر است. آنها وقتی راضی می شوند که ملت ایران اختیار دین ودنیا و فرهنگ و اقتصاد خود را یک سره به آنها بسپارد. ملت ایران، امروز بیدار شده است و زیر بار چنین زور گویی ها و قلدری هایی نمی رود».

علاوه بر این، شدت یافتن دشمنی و کینه نظام استکبار نسبت به انقلاب اسلامی و گسترش حجم مقابله با نظام جمهوری اسلامی نیز خود شاهدی روشن بر عدم انحراف انقلاب اسلامی از مسیر خویش است؛ زیرا اگر انحرافی در اصول، مبانی و ماهیت انقلاب اسلامی صورت گرفته بود و انقلاب اسلامی از مسیر اصلی خویش فاصله گرفته بود، باید دشمنان از این روند خشنود می شدند و از حجم دشمنی های خویش می کاستند مقام معظم رهبری در این باره فرمود: «باید ببینیم دشمنان دیروز امام در برابر ما چه موضعی می گیرند. اگر دیدیم مواضع ما جوری است که آمریکای مستکبر، صهیونیست غاصب، مزدوران قدرت های گوناگون، مخالفین و معاندین امام و اسلام و انقلاب، از ما تجلیل می کنند، احترام می کنند، بایستی در مواضعمان شک کنیم؛ باید بدانیم که راه درست و مستقیم را نمی رویم».۳

۱_دیده شده در سایت http://rasekhoon.net/article/show/194063/ماهيت-و-ويژگي-هاي-انقلاب-اسلامي/

۲_ دیده شده در  سایت  http://www.ensani.ir/fa/content/5086/default.aspx   

۳_دیده شده در سایت http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/4892/7650/96019