« عبور پل صراط چگونه است ؟بیانیه ۱۳ آبان »

➖سرکار خانم نصرت زادگان استاد حوزه علمیه و صاحب کتاب انسان اخلاق مدار در قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی (ره ) در پیش نشست علمی این کتاب گفتند : وقتی بحث اخلاق پیش می‌آید، یک سوال مهم وجود دارد که اخلاق حقیقی چیست ؟ مثلا انسان کافری که در غرب زندگی می کند ، کار خیر انجام می دهد ، اخلاق او چگونه است ؟ یا خانم بد حجابی که به چیزی اعتقاد ندارد ولی اخلاق بالایی دارد ، تکلیف او چیست؟

 

 

استاد حوزه گفتند : برای اینکه بدانیم کدام اخلاق درست است باید به مرجع مطمئنی رجوع کنیم و مطمئن ترین راه ، رجوع به قرآن است .

➖سرکار خانم نصرت زادگان در ابتدا نظریات سکولار را مورد بررسی قرار داده و گفتند : در میان تمام نظرات اخلاقی در دنیا دو نوع کاربرد وجود دارد ، یکی کاربرد ناظر به خُلق و یکی کاربرد ناظر به رفتار است .

➖ایشان افزودند: بسیاری از اندیشمندان معتقدند؛ زمانی شما اخلاق مدار هستید که ملکات نفسانی شما مطابق با آن کاری است که انجام می دهید، مثلا زمانی انسان صبور می شود که صبر برایش ملکه ی نفسانی شده باشد. ولی عده ای دیگر تعریفشان از اخلاق ، ناظر به رفتار است یعنی معتقدند زمانی که انسان کار سخاوتمندانه را انجام داد پس سخاوتمند است . پس عده ای به کار انسان و عده ای به ملکات نفسانی ، اخلاق می گویند .

➖خانم نصرت زادگان ضمن بیان نظر اسلام درمورد اخلاق اظهار داشتند : با توجه به آیات قرآن ، نظریه ناظر با خُلق مورد قبول است یعنی ، “ملکات نفسانی ” و نگاه اسلام ، بیشتر بر روی فاعل است .نتیجه این که نقش فاعل در کارهای اخلاقی بسیار مهم است . اگر انسانی هزار بدی داشته باشد ولی کار خیر انجام دهد لزوما با اخلاق نیست.

➖سرکار خانم نصرت زادگان نظریات سکولار در مورد اخلاق را سه نظریه کلی خواند و تصریح کرد : نظریات اخلاق هنجاری که بدون در نظر گرفتن دستورات الهی ، اصول اخلاقی را با عقل خودشان مطرح می کنند و سعادت اخروی را مورد نظر ندارند و برای آنها سعادت اخروی معنایی ندارند و هر چه عقل بگوید آن را اخلاق می دانند .

➖ایشان ادامه دادند: و این نظریات اخلاق هنجاری به سه دسته ی کلی ، نظریه پیامد گرا ، نظریه وظیفه گرا و نظریه ی فضیلت محور تقسیم می شود که همگی نظریات غیر دینی است .

➖خانم نصرت زادگان گفتند: نظریه پیامد گرا معتقد است ، کاری اخلاقی است که پیامد خیری داشته باشد و این خیر ، فقط لازم نیست که خیر ارزشی باشد .

➖استاد حوزه ، ضمن بیان اشکال نظریه پیامد گرا ، سه دسته ی به وجود آمده از این اشکال را بیان کرده و گفتند : اشکال نظریه این است که خیر پیامد کار برای کیست ؟ عده ای می گویند : خیری که برای خود فرد باشد و این عده به خودگروی اخلاقی معروفند . عده ای معتقدند؛ خیری که برای دیگران باشد و عده آخر بر این باورند که؛ خیری که به همه ی مردم برسد و به همه گروی اخلاقی معروفند .

➖ایشان افزودند: و این یعنی بلاتکلیفی در این نظریه ها وجود دارد . و کسانی که به همه گروی اخلاقی معتقدند ، به سمت سود گروی اخلاقی رفته و معتقدند هر کاری سود بیشتری داشته باشد اخلاقی تر است .

➖خانم نصرت زادگان نظریه وظیفه گرایی را نظریه مخصوص کانت دانستند و گفتند : کانت معتقد است ، کاری اخلاقی است که مطابق با وظیفه باشد و در جواب این سوال که وظیفه چیست ؟ معتقد است : وظیفه آن چیزی است که در نهاد ما قرار داده شده است .

➖ایشان ادامه داند: در جواب نظریه کانت عده ای اشکال کرده اند که او جانبداری در دین می کند .

➖سرکار خانم نصرت زادگان نظریه سوم را نظریه فضیلت محور خواندند و بیان داشتند : طبق این نظریه ، کاری اخلاقی است که از ملکات نفسانی و انگیزه های انسان نشأت گرفته باشد .

➖استاد نصرت زادگان ضمن بیان ویژگی‌های عام انسان اخلاق مدار گفتند: در ویژگی های عام انسان اخلاق مدار یعنی هم نگاه دین آن را قبول دارد و هم نگاه سکولار مثل اختیار و آگاهی که اگر در انجام کاری اختیار نباشد از دایره اخلاق خارج است.
➖استاد حوزه ویژگی های خاص انسان اخلاص مدار در قرآن را سه ویژگی ایمان ، عمل و نیک اندیشی بیان کردند و گفتند : در هیچ مکتبِ اخلاقی در دنیا این سه ویژگی برای انسان اخلاق مدار لحاظ نشده است .

➖استاد حوزه گفتند: طبق نظر علامه طباطبایی سه مکتب برای اخلاقی کردن انسان ها وجود دارد ، مکتب حکما و فلاسفه که اخلاق را برای داشتن جایگاه در جامعه لازم می دانند . مکتب انبیا که در آن اخلاق برای رسیدن به سعادت و آسایش اخروی است و مکتب اخر ، خاص قرآن است که طبق نظر علامه، ما باید فقط برای خدا کار کنیم و سعادت اخروی را هم مد نظر نداشته باشیم و انسان توحیدی خالص شویم .

➖خانم نصرت زادگان در پایان گفتند: اخلاق مدار شدن انسان باید به تدریج و به دست خود انسان اتفاق بیفتد .

 

   سه شنبه 16 آبان 1402


فرم در حال بارگذاری ...

جستجو
آمار وبلاگ ها
  • امروز: 392
  • دیروز:
  • 7 روز قبل: 8228
  • 1 ماه قبل: 45654
  • کل بازدیدها: 888117
رتبه وبلاگ