❇️صراط مستقیم

اگر از صراط به عنوان خط تعبير كردند مي‌گويند خطّ مستقيم, براي آن است كه وجود مبارك رسول گرامي (ص ) در جلسه‌اي خطّ مستقيمي كشيدند فرمودند راهي كه من از طرف خدا آوردم همين خطّ مستقيم است سپس در دو طرف آن خطوطي ترسيم كردند و فرمودند آنچه ديگران مي‌گويند مَضلّه است.

چون حضرت از صراط تعبير به اين خط كردند مي‌گويند خط مستقيم وگرنه تعبير قرآن صراط است و صراط هر چه در قرآن كريم استعمال شده است راجع به بهشت است مانند صراط مستقيم يا صراط سوي,يك جا هم درباره جهنم است كه دارد اينها را به صراط جهنم هدايت كنيد.

❇️عمده آن است كه درباره اين صراط, ذيل آيه سورهٴ مباركهٴ فجر كه دارد ﴿وَجِي‏ءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ﴾ آن روز جهنم را مي‌آورند, رواياتي هست كه جهنم هزار زِمام و افسار دارد كه فرشتگان فراواني آن را مي‌آورند.

اينكه عرض شد جريان جهنم و بهشت دركش آسان نيست براي اينكه آنچه ما مي‌فهميم اين است كه جهنم جايي است كه تبهكاران را در آنجا مي‌اندازند ، اما جهنم منقول را واقعاً ما نمي‌فهميم . ما جهنم غير منقول را مي‌فهميم. اما جهنم منقول كه در سورهٴ مباركهٴ فجر است اين يعني چه ؟
جهنم را مي‌آورند يعني چه؟

فرشته‌ها كشان كشان اين جهنم را مي‌آورند چيست اين كدام جهنم است با جهنم غير منقول فرقش چيست؟

فرمود: ﴿وَجِي‏ءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ﴾ آن روز جهنم را مي‌آورند.
خب اين جهنم را كه كشان كشان مي‌آورند آن وقت صراط را روي اين جهنم نصب مي‌كنند, اينها يعني چه؟! صراط را روي اين جهنم نصب مي‌كنند بعد به افراد مي‌گويند شما از اين صراط بايد بگذريد, آن صراط هم «أدقَّ مِن الشَّعْر و أحدّ مِن السيف»
 از مو باريك‌تر است و از شمشير تيزتر, براي اينكه بخش معرفتش دقيق‌تر از موي باريك است بخش عملش از رفتن روي لبه تيز شمشير دشوارتر است. نسان يك بخش انديشه دارد يك بخش انگيزه دارد با بخشي مي‌فهمد با بخشي كار مي‌كند فرمودند معرفتِ خود صراط از مو باريك‌تر است خب باريك‌تر از مو را انسان بخواهد درك بكند و ببيند بسيار سخت است رفتنِ روي لبه تيز شمشير برّان خب خيلي سخت است. دين يك بخشش ايمان است كه فهميدن در آن هست و يك بخشش عمل صالح. فرمود اين صراط كه باريك‌تر از موست و تيزتر از شمشير است مي‌آورند عدّه‌اي به سرعت رد مي‌شوند عدّه‌اي افتان و خيزان گاهي مي‌افتند گاهي بلند مي‌شوند و مي‌روند و عدّه‌اي هم مي‌افتند, اينها يعني چه؟

اينها را واقعاً ما نمي‌فهميم, سرّش اين است كه بحث نشده نه اينكه فهميدني نيست.

آیت‌الله جوادی آملی،  چهارشنبه ۲۰ اردیبهشت ۹۱