طلاب باید به فضای مجازی اشراف داشته باشند

طاهره شاکری، مدیر مدرسه علمیه کوثر ورامین، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به تاریخچه و روند تغییر و تحول متون حوزوی، گفت: تغییر و تحول در متون حوزوی قدمتی طولانی دارد و این امر به دوره شیخ مفید و عصر غیبت امام زمان(عج) بر می‌گردد.

وی افزود: از گذشته این رسم وجود داشته کتابی که مورد استفاده قرار می‌گرفت برای ارتقای کیفیت آن، کتاب کاملتری را جایگزین کتب قبلی می‌کردند برای مثال اگر در گذشته طلبه‌ای می‌خواست مجتهد شود باید در شرایع مهارت کسب می‌کرد اما امروز فرد با تبحر در شرح لمعه شهیدین می‌تواند به درجه اجتهاد برسد و این همان تغییر و تحول کتب حوزوی در ادوار مختلف است.

مدیر مدرسه علمیه کوثر ورامین با بیان اینکه امروز در زمینه تغییر و تحول متون حوزوی چه اقداماتی لازم و ضروری است، بیان داشت: امروز ضرورت دارد محتوای دروس حوزوی متناسب با علم روز تالیف و تدوین شود برای نمونه یکی از نیازهای متون حوزوی مسایل صنفی است که باید به مطالب و مباحث مورد نیاز و مبتلابه پرداخته شود.

وی افزود: از دیگر نیازهای مبرم متون حوزوی مسائل ولایتی و حکومتی است که باید در تدوین کتب حوزوی به آن پرداخته و جای خالی آن رفع شود در این زمینه رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: تحول را مدیریت کنید تحول اجتناب ناپذیر است زیرا طبیعت و سنت آفرینش الهی تحول است موجودی که تن به تحول ندهد از دو حال خارج نیست یا می‌میرد یا منزوی می‌شود یا در غوغای اوضاع تحول یافته مجال زندگی کردن را پیدا نمی‌کند و زیر دست و پا خرد می‌شود.

شاکری اضافه کرد: امروز باید واقعیت این تحول در متون حوزوی دیده شود زیرا پیشرفت علوم و وجود شبهات در زمینه‌های اعتقادی، سیاسی، حکومتی و غیره نیاز به تغییر و تحول در متون حوزوی را روشن می‌کند.

مدیر مدرسه علمیه کوثر ورامین با بیان اینکه تحول سبب پیشرفت حوزه علیمه می‌شود، اظهار داشت: ایجاد تحول کار سهل و راحتی نیست و ساعتها فکر و کار کارشناسانه نیاز دارد تا در جامعه مثمر ثمر واقع شود و این امر سبب می‌شود مهارت طلبه افزایش یافته و بعد از فارغ التحصیل شدن بتواند به شبهات موجود در جامعه پاسخگو باشد، اما متاسفانه امروز این خلأ در حوزه‌های علمیه به وضوح دیده می‌شود.

وی چند عامل را مانع تغییر و تحول متون آموزشی بیان کرد و گفت: یکی از موانع تغییر و تحول در متون حوزوی مربوط به نویسنده محقق است اگر نویسنده دست به قلم ببرد و بتواند یک متن محکم و مستدل بنویسد و افزون بر اینکه باید تقوا و اخلاص داشته باشد به نظر می‌رسد می‌تواند این تغییر و تحول را در دروس حوزوی ایجاد کند.

شاکری حساسیت برخی از بزرگان را عاملی در عدم تحقق تغییر و تحول متون حوزوی بیان کرد و افزود: زمانی که نام تغییر و تحول در دروس حوزوی مطرح می‌شود برخی از بزرگان به این امر حساسیت خاصی نشان می‌دهند، شاید حضرات تصور می‌کنند که اگر تغییر و تحول در دروس حوزوی ایجاد شود جایگاه حوزه علمیه به مخاطره می‌افتد به همین دلیل نیاز است در این امر اعتماد سازی و روشنگری صورت بپذیرد، زیرا بزرگان اگر متن قبلی را در کنار متن جدید که محکم و مستدل است ببینند به قطع یقین مخالفت نخواهند کرد به همین جهت نویسندگان باید در کنار اصول و فقهی که بزرگان نوشته‌اند باید کتابی محکم بنویسند.

مدیر مدرسه علمیه کوثر ورامین با بیان اینکه در زمینه متون حوزوی نیز اشکالاتی وجود دارد، ابراز کرد: متون حوزوی باید همانند متون غیر حوزوی با فنون و روش جدید تالیف شود امروز فنون و روش جدید در کتابهای دانشگاهی اعمال و با روشهای روز دنیا تطبیق داده می‌شود اما متاسفانه در حوزه‌های علمیه هنوز این فکر خاموش است به فرموده رهبر معظم انقلاب درس حوزه باید کاربردی باشد؛ ولی متاسفانه این گونه نیست و لازم است دروس حوزوی بر اساس علوم جهان تدوین شود و از مباحث روز مانند فضای مجازی و بحث مربوط به جوانان بهره برد تا حوزه علمیه بتواند در سطح بین‌الملل حرف اول را بزند و پیشتاز باشد.

وی افزود: مسؤولان تدوین کتب باید اندیشه و تدبیر کنند و به موقیعت زمانی و مخاطب توجه داشته باشند موقعیت امروز با گذشته تفاوت دارد ما باید متناسب با زمان، متون و روش آموزشی را رشد دهیم.

شاکری به نقاط مثبتی که مراکز علمی غیر حوزوی در دو ساحت متن و روش دارند اشاره کرد و گفت: از مهم‌ترین نقاط مثبت مراکز علمی غیر حوزوی تدریس پژوهش محور است ضرورت دارد کتب و روش تدریس اساتید حوزوی به سمت و سوی پژوهش محوری سوق پیدا کند هر چند این مهم تا حدودی در حوزه‌های علمیه در حال شکل گرفتن است برای نمونه در حال حاضر در حوزه علمیه خواهران دو ساعت در هفته به امر پژوهش اختصاص داده می‌شود، پژوهش یک واقعیت ضروری در حوزه‌های علمیه مطرح می‌شود زیرا عمیق‌ترین پژوهشها باید از حوزه علمیه استخراج شود.

مدیر مدرسه علمیه کوثر ورامین با اشاره به پیامدهای ضعف متون و روش‌های آموزشی در حوزه‌های علمیه، عنوان کرد: دید جامعه به یک طلبه، نگاهی ویژه است زیرا انتظار دارد همانند یک روانشناس با او برخورد کند و دیگر اینکه حوزه‌های علمیه باید توانایی پاسخگویی به شبهات را داشته باشند و متاسفانه هنوز ضعف در برآورده شدن این انتظارات به چشم می‌خورد.

وی افزود: ضعف در عدم تناسب دروس حوزوی با نقشی که طلبه در جامعه دارد ایجاد می‌شود، زیرا طلبه پس از اتمام دروس حوزه قدرت پاسخگویی به شبهات موجود در جامعه را کسب نکرده و این امر موجب دلسردی و ناامید شدن او می‌شود و انگیزه طلبه را از بین می‌برد و کم شدن انگیزه منجر به افت تحصیلی در طلبه می‌شود و این مساله کارآمدی مراکز علمی حوزویان را زیر سوال می‌برد که چرا آنان کارآمد و به روز عمل نمی‌کند.

مدیر مدرسه علمیه کوثر در پاسخ به اینکه عدم تناسب دروس حوزوی با نقش‌های فرهنگی و اجتماعی حوزویان چه خطری را متوجه اصل حوزه می‌کند، گفت: اگر شبهات موجود در جامعه اعم از شبهات اعتقادی، ولایتی، حکومتی، سیاسی و … رفع نشود جامعه را دچار انحراف می‌کند و سبب می‌شود جامعه از مسیر اصلی خودش خارج شود.

شاکری ادامه داد: دشمنان از صدر اسلام تا به امروز با شبهه افکنی و منحرف کردن اسلام از مسیر متعالی‌اش از هیچ کاری دریغ نکردند و امروز با سایتها و مراکزی که ایجاد کرده‌اند همه و همه بر علیه تشیع است تا ریشه اسلام را بزنند به همین خاطر لازم است مسؤولان حوزه دقت کنند طلبه‌ای را به جامعه تزریق کنند که به فضای مجازی و پاسخگویی به شبهات اشراف کامل داشته باشند.

وی در پایان خاطر نشان کرد: امروز بسیاری از کتابهای حوزوی به صورت تخصصی و مجزا تدریس می‌شود اما با توجه به سرعت و پیشرفت علم در جوامع امروزی، لازم است بیش از این به کتب دروس حوزوی پرداخته شود.