حضرت عبدالعظیم  ( علیه السلام  ) یکی از شخصیت های بزرگ اسلام است که در روز پنج شنبه چهارم ربیع الثانی ، سال ۱۷۳ در زمان هارون الرشید در مدینه و در خانه جدش امام حسن (علیه السلام ) متولد شد . نسبِ ایشان با چهار واسطه ، به امام حسن (علیه السلام ) و خاندان وحی می رسد .۱

پدر حضرت عبدالعظیم  «عبدالله » نام داشت و مادرش «فاطمه » بود ۲ . طبق  آنچه در تاریخ وجود دارد ایشان در دوران حیات پنج امام از امامان اهل بیت ( علیهم السلام ) زندگی نموده اند  ، ولی این بدان معنا نیست که به محضر همهٔ آن بزرگواران رسیده و یا سخنی از آنان نقل کرده باشد  . اما به طور قطع ، ایشان به محضر امام جواد و امام هادی ( علیهم السلام ) رسیده و احادیث فراوانی از آنها ذکر کرده اند و همچنین به روایت کتاب الاختصاصِ شیخ مفید اعتماد می کنیم که ایشان به محضر امام رضا ( علیه السلام ) هم رسیده اند  و از ایشان حدیث روایت نموده اند . ۳

مقام علمی حضرت عبدالعظیم  (علیه السلام )

ابوتراب رویانی می گوید :من از ابوحماد راضی شنیدم که می گفت: در سامرا خدمت امام علی بن محمد (علیه السلام ) رسیدم و از آن بزرگوار در مورد حلال و حرام پرسیدم ، جواب سؤالاتم را داد ،  وقتی خواستم خداحافظی کنم فرمود : « ابو حماد ! هرگاه مشکلی در مسایل دینی  آن نواحی برایت پیش آمد از عبدالعظیم حسنی بپرس و از قول من به او سلام برسان » این روایت دلیل بر فقیه بودن و علم  و دانش اوست .۴

حضرت عبدالعظیم روایت می کند : مولایم امام رضا (علیه السلام )برای من پیام فرستاد و فرمود : سلام مرا به دوستانم برسان و به آنان بگو ، راهی ،  برای تسلط و نفوذ شیطان بر خود باز نگذارند . آنان را به راستی در سخن ، ادای امانت ، دعوت کن . و همچنین به آنان دستور بده در مسایل پوچ و بیهوده بحث و جدل را ترک نموده و سکوت اختیار کنند . و باز به آنان دستور بده ، به سوی هم روی آورند ، با هم معاشرت کنند . به دیدار یکدیگر رفته و ارتباط برقرار نمایند .۵

__________________________________

۱ ، ۲ - برگرفته از کتاب حکمت نامهٔ حضرت عبدالعظیم ، اثر آیت الله محمدی ری شهری 

۳- رجال طوسی ص ۴۰۲ ، ش ۵۸۷۵

۴- تحلیل زندگانی امام هادی ، ص ۲۷۹ 

۵- شیخ مفید ، الاختصاص ، ص ۶۳۰