جلسه درس اخلاق آیت الله جوادی آملی ، ۱۵/ ۷/ ۹۵

«أَعْظَمَ اللَّهُ أُجُورَنَا (و اُجُورَكُم )بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ (عَلَيْهِ السَّلَامْ)وَ جَعَلَنَا وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ (عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَ عَلَيْهِ السَّلَامْ)».

شعار رسمي مُحرم، همين جمله‌هايي است كه شنيديم؛ اين شعار گذشته از اينکه ما را به يک عبادت دعوت می‌کند، ما را به يک جهاد توان‌فرسا هم هدايت می‌کند. اين جمله لطيف که ذکر شد دو بخش دارد، بخش اوّل اين است كه ما مصيبت‌ زده‌ايم و سوگوار, اجر ما از جانب ذات اقدس الهي باشد و خداي سبحان به همه عزاداران اجر سوگواري را مرحمت كند! مي‌گوييم: «أَعْظَمَ اللَّهُ أُجُورَنَا (و اُجُورَكُمْ) بِمُصَابِنَا بِالْحُسَيْنِ (عَلَيْهِ السَّلَامْ)»، نه تنها اجر بدهد، بلکه اجر مهم و عظيم عطا كند.

بخش دوم اين است كه «وَ جَعَلَنَا وَ إِيَّاكُمْ مِنَ الطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ (عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَ عَلَيْهِ السَّلَامْ)»؛ يعني آن توفيق را خدا به ما مرحمت كند كه ما خون‎بهاي «حُسَيْن بْنِ عَلِي» را از ظالمان بگيريم، اين دعا و شعار رسمي ما شيعه‌هاست. اين بخش دوم براي هميشه يك پيام زنده‌اي دارد و عاشورا را براي هميشه زنده نگه مي‌دارد. ما در اين دعا از ذات اقدس الهي مسئلت مي‌كنيم، آن توفيق را به ما بدهد كه ما خون‌بهاي «حُسَيْن بْنِ عَلِي» را بگيريم. «ثار» يعني خون‌ها, خون‌بهاي «حُسَيْن بْنِ عَلِي» را از چه كسي بگيريم؟ آن اموي‌ها و مرواني‌ها كه همه‌ آنها از بين رفتند، اين دعا يعني چه؟ اين شعار رسمي يعني چه؟ خدايا آن توفيق را به ما بده كه ما خون‌بهاي «حُسَيْن بْنِ عَلِي» را بگيريم! اوّلاً از ما سؤال كنند كه به شما چه ربطی دارد؟

در قرآن فرمود: ﴿مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِيِّهِ سُلْطاناً » ( سوره اسرا ، آیه ۳۳) هر كس مظلومانه كشته شد، ما براي اولياي او حقّ قصاص قائل هستيم.» باز به ما چه ربطي دارد؟ جوابش اين است كه ما فرزندان «حُسَيْن بْنِ عَلِي» هستيم، پدر ما را شهيد كردند! پس ما حق داريم که خون‌بها بگيريم. چطور ما فرزندان «حُسَيْن بْنِ عَلِي» هستيم؟ براي اينكه وجود مبارك پيغمبر(عليه و علي آله آلاف التحيّة و الثناء) يك اعلام رسمي كرد، فرمود هر كس به دنيا آمده يك شناسنامه طبيعي دارد كه پدر و مادر براي او شناسنامه مي‌گيرند، اين فرزند پدر و مادر خودش است؛ ولي وقتي بالغ شد، بايد براي خودش يك كُد ملّي و شناسنامه بگيرد. ما حاضريم شما را به عنوان فرزندي قبول كنيم، بياييد بچه‌هاي ما بشويد «أَنَا وَ عَلِيٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ».  يك اعلام رسمي كرد، فرمود وقتي بالغ شديد شناسنامه خودت را خودت بايد بگيري كه فرزند چه كسي هستي، ما حاضريم شما را به عنوان فرزندي قبول كنيم «أَنَا وَ عَلِيٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ».

ادامه »

نقش عاشورا در بقای اسلام 

از کجا بدانیم که داستان کربلا نقش تعیین کننده ای در پیشرفت اسلام و در بقای اسلام و نهایتا در سعادت انسان ها داشته است ؟ 

آن چه دوست و دشمن بر آن اتفاق دارند این است که داستان کربلا ، اگر در عالم انسانیت ، داستان منحصر به فردی نباشد ، از وقایع کم نظیر است . البته ما بر اساس آن چه از ائمه اطهار دریافت داشته ایم ، این داستان را منحصر به فرد می دانیم و معتقدیم که نظیر این داستان در گذشته نبوده و در آینده هم نخواهد بود . 

ولی از جهت احتیاط در سخن و برای این که با کسانی مواجه هستیم که طبعا از ما دلیل و سند می خواهند و برای این که وارد آن بحث ها نشویم ، می گوییم : اتفاق نظر همه مورخین و همه آشنایان به تاریخ بشر این است که اگر داستان عاشورا منحصر به فرد نباشد ، از کم نظیر ترین داستان های عالم است ؛ داستانی که هم از نظر کیفیت وقوع ، هم از نظر عظمت مصیبت ، و هم از نظر بقای خاطرهٔ آن میان مردم و آثار اجتماعی که بر آن مترتب می شود ، با هیچ ماجرای دیگری قابل مقایسه نیست .

خود همین تکرار عزاداری هایی که در کشور خودمان می بینیم ، می تواند برای ما عامل هشدار دهنده و بیدار کننده ای باشد که هیچ حادثه دیگری با این حادثه قابل مقایسه نیست .

حادثه ای که برای آن این همه وقت صرف می شود ، این همه هزینه می شود و این همه اشک ها ریخته می شود ، با چه حادثه و پیشامدی قابل تشبیه است ؟ 

دیده شده در کتاب مشکات آذرخشی دیگر در آسمان کربلا ، آیت الله محمد تق مصباح یزدی ، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ( ره)  ص ۴۳.

شبهه

در وایبر و فضای مجازی شایع شده که آیا بهتر نبود به جای هزینه‌ برای عزاداری و گریاندن، دل یتیمی را شاد می‌نمودیم ، به جای نذری، مدرسه می ساختیم و … کمک می‌کردیم؟

همه ساله، به غیر از هجمه مستمر شبهات در اعتقادات و علایق دینی مردم، نزدیک به محرم که می‌شود، همجمه‌ی مضاعفی علیه مراسم عزاداری، مداحی‌ها و مداح‌ها و …، به راه می‌افتد؛ و البته تردیدی نیست که دل آنها نه برای یتیم سوخته و نه برای گرسنگان و …، بلکه فقط از بُغض امام حسین علیه السلام و نگرانی از حیات، استمرار و پویایی این خط در فکر و قلب مردمان است.

- از آنها بپرسید: حال شما که اصلاً با خود امام حسین علیه‌السلام نیز کاری ندارید، چه رسد به عزاداری و هیئت، تا کنون دل چند یتیم شاد کرده‌اید، به ساخت و ساز چند مدرسه یا بازسازی خانه‌های ویران کمک کرده‌اید؟

- بپرسید: آیا تا به حال شده که به خود بگویید: هزینه‌ی جشن تولدها، عقد و عروسی‌ها، میهمانی‌ها، لوازم آرایش و لباس‌های آن چنانی، خودروی لوکس و سفرهای داخلی و خارجی، کافی‌شاپ‌ها، والنتاین‌ها و خوشگذرانی‌های حلال و حرام من و …، وقف بچه یتیم‌ها و گرفتاران، حتی ابتدا در میان خویشاوندان و همسایگان؟

- بفرمایید: آنهایی که هزینه‌ی برای ساخت و بازسازی حرم‌ها – برگزاری هر چه باشکوه‌تر مجالس عزاداری در مساجد و هیئت‌ها و … را پرداخت می‌کنند، اغلب نه تنها سرمایه‌دار نیستند، بلکه اتفاقاً از اقشار متوسط به پایین می‌باشند و جالب آن که کمک به یتیمان و بی‌بضاعت‌ها نیز بیشتر از طریق همین قشر صورت می‌پذیرد. و البته ثروتمندان و متمولین انسان، مسلمان و شیعه نیز کم نیستند و به وظایف خود عمل کنند. الحمدلله.

مهم:

اسلامی که مسلمانان و به ویژه اهل ولایت معتقد و عامل به آن هستند، در مباحث اقتصادی نیز نظامی کامل و فرامینی جامع دارد. خمس انواع زکات، چون زکات فطره، زکات مال و حتی زکات علم – صدقه و انفاق دارد. حق یتیم ، حق فقیر، حق پژوهشگر و جویای علم، حق همسایه ، حق مستضعف، حتی حق در راه مانده “وابن السبیل” و …، در آن لحاظ شده است و مردم مسلمان نیز به حد توان و بضاعت خود به این فرامین عمل می‌کنند. پس لزومی ندارد که “به جای” این کار حسنه، آن کار حسنه گذاشته شود و یکی حذف شود. این یک حقه‌ای است تا هیچ کدام انجام نگیرد.

ادامه »

رابطه بین عدالت اجتماعی و غدیر 

بین عدالت اجتماعی و غدیر چه رابطه ای وجود دارد ؟

در نامه ای که ابا عبدالله الحسین علیه السلام به مردم کوفه نوشت فقط این مطلب را نوشت : ای مردم ! امام کسی است که محور برایش اساسی است و هدف دارد : سوگند به جان خود ! امام نیست اگر کسی که به کتاب خدا حکم کند ، عدالت را به پا دارد ، دیندار به دین حق باشد و جان خود را فقط وقف یاد خدا و ذات او کند ، والسلام »

برای امام در جامعه ، چهار چیز مهم است : 

۱_ قرآن .

۲_ عدالت : که اگر پیام غدیر تحقق پیدا کرده بود عدالت تحقق پیدا می کرد و ظلم ریشه کن می شد ، و امامان معصوم ما در زندان های خلفای اموی و عباسی نبودند ، و حاکمان ظالم بر مسند پادشاهی نمی نشستند تا بر مردم ظلم کنند ، و اگر امام بر حق بر جامعه حکومت می کرد ، عدالت در حد اعلی رعایت می شد .

۳_ دین مداری و راهنمایی به سوی حق .

۴_ یاد خدا .

دیده شده در کتاب شب های غدیر ، سخنرانی جمعی از خطبا ، موسی میراث نبوی .ص ۱۲۰ .

فتوای جدید رهبر انقلاب درباره نماز دانشجویان مسافر

آیا فتوای مقام معظم رهبری در مورد محل اقامت دانشجویان و شکسته بودن نماز آنها با قصد کمتر از ده روز عوض شده است؟

اجمالا بله. چون نظر حضرت آقا در سابق این بود کسی که صرفا برای تحصیل مسافرت زیاد دارد و کثیرالسفر است که بین سفرها معمولا ده روز فاصله نمی­شود مثل دانشجویانی که اول هفته می­روند محل تحصیل آخر هفته برمی­گردند یا دو روز در هفته می­روند شهر دیگری که فاصله حداقل ۲۲.۵ کیلومتر دارد، یا دانشگاه­شان بیرون شهر است سی کیلومتری چهل کیلومتری بیرون شهر است ، می­‌فرمایند باید نماز را شکسته بخوانند مگر اینکه تحصیل شغل­شان محسوب شود.مثل کسی که مامور به تحصیل است یا تعهد خدمت دارد.

اما اخیرا فرمودند که احتیاط کنند؛ یعنی چنین افرادی که برای تحصیل، مسافرت زیاد می­روند و کثیرالسفر هستند، نمازهای چهار رکعتی را هم تمام بخوانند، هم شکسته و در این مسئله می­توانند به فتوای مجتهد اعلم دیگری رجوع کنند. (که اگر آن مجتهد اعلم می­فرماید کامل است، کامل بخواند و اگر می­فرماید شکسته است شکسته بخواند.)

️

اگر در روز غدیر با امام علیه السلام بیعت انجام نمی گرفت چه می شد ؟

اگر در روز غدیر با امام علیه السلام بیعت انجام نمی گرفت دین کامل نمی شد و امت اسلامی بدون رهبر ، سرگردان و مضطرب می گشت و دیگر گرد آوردن چنین اجتماع بزرگی غیر ممکن بود و رسالت پیامبر ناتمام می ماند که جبرئیل هشدار گونه وحی الهی را اینگونه برای پیامبر صلی الله و علیه و آله خواند « و اِن لَم تفعل فما بلغت رسالته » ( سوره مائده ، آیه ۶۷) اگر امروز برای علی علیه السلام بیعت نگیری رسالت خود به پایان نبرده ای.

دیده شده در برگزیده خطبه غدیر , معاونت تبلیغی هنری اداره فرهنگی , نشر نور السجاد . ص ۲۴

لکنت زبان 

عمر بن عبدالعزیز می گوید : پدرم به هنگام خطبه خواندن حالش عادی و به طور مستمر و مسلسل ایراد سخن می کرد ، اما همین که به بردن نام علی و سب و ناسزاگویی به او می رسید ، زبانش به لکنت و نارسایی می افتاد و رنگ چهره اش زرد و حالش متغییر و دگرگون می شد . پس در این باره از او سوال کردم .

پدرم گفت : آیا متوجه تغییر حال من شدی ؟ 

«اگر مستمعین و مردم آن چه را که من از فضایل و مناقب علی می دانم ، بدانند دیگر احدی از آن ها از ما پیروی نخواهند کرد .»

دیده شده در کتاب چه بگوییم ؛ محمد رضا رحمتی شهرضا ، انتشارات کریمه اهل بیت ، ص ۷۴.

بهبود شغل و درآمد 

شخصی از آیت الله العظمی بهجت ( ره) پرسید : « دست به هر شغلی که می زنم ناکام می شوم ، برای بهبودی درآمد و زیاد شدن روزی چه کنم ؟ »

ایشان فرمودند : « زیاد استغفار کنید و اگر نتیجه ندیدید ، بدانید یا کم استغفار کرده اید یا با اعتقاد کامل نگفته اید . در روایات با هر سه لفظ آمده است که اگر کسی ملازم استغفار باشد یا پیوسته استغفار کند یا زیاد استغفار کند ، خداوند او را از هر هم غمی رها می کند و از هر تنگنایی راه برون رفت برای وی قرار می دهد و از جایی که گمان نمی کرد ، روزی اش را می دهد .

دیده شده در کتاب ذکرهای شگفت معصومین ، با مقدمه سید ابوالحسن موسوی نژاد و به اهتمام سید عباس اسلامی ، ص ۶۱

در حق علی علیه السلام 

در کتاب صحیح بخاری که مصنفات اهل تسنن است ، می خوانیم « شخصی با امام شافعی ملاقات کرد و پرسید : در حق علی علیه السلام چه می گویی ؟»

در پاسخ گفت : چه گویم درباره مردی که دوستان او از ترس دشمنانشان ، مناقب و فضایل او را کتمان کردند و دشمنان ، از راه کینه ورزی ، مناقب او را کتمان نمودند در حالی که مناقب و فضایل او به اندازه ای است که خاور و باختر جهان را پر کرده است .

دیده شده در چه بگوییم ،محمد رضا رحمتی ، منبر یک دقیقه ای ، ص ۷۴، به نقل از صحیح بخاری .

آیا خداوند گناهان کبیره را هم می بخشد ؟

یک نگرانی که عده ای از عزیزان دارند این است که آیا خداوند ما را می آمرزد یا خیر ولی باید گفت انسان نباید ناامید باشد چرا که ناامیدی از هر گناهی بزرگتر است ، عرفه نزدیک است وما می توانیم از این ظرف زمان استفاده کنیم 

کسی شک نداشته باشد ، گرفتار هر گناهی که باشدانسان سنگین ترین گناهی را که هم انجام دهد مشروط به این که انسان واقعا پشیمان شود باید امید بخشیده شدن داشته باشد .

البته حق الناس را باید در نظر گرفت  اگر مالی از بین برده ایم به او بازگردانیم . اگر در کودکی ، نوجوانی ، کاری انجام دادیم با رد مظالم پرداخت کنیم ،اگر غیبتی کردیم و آبرویی را برده ایم خب یکی از راه ها این است که جبران کنیم با حفظ آبروی او .اما اگر کنار بین ما و خدای ماست ، حق الله است ، امید آمرزش داشته باشیم . ..

در روز عرفه غسل توبه کنیم ، نماز توبه بخوانیم ، نماز توبه همان نماز امیرالمومنین است که مستحب است روز عرفه خوانده شود .دو تا دو رکعت است مثل نماز صبح ، بعد از حمد در هررکعتی ۵۰ رکعت سوره توحید را بخوانیم .و طلب آمرزش کنیم از خدای متعال .

همه علمای فرموده اند چون توبه واجب واجب است نگوییم منتظر بمانیم تا عرفه برسد ، نباید توبه را تاخیر انداخت .ولی در روز عرفه دعا کنیم و از خدا طلب مغفرت کنیم …

سخنان حجت الاسلام حسینی قمی ، شنیده شده