| « به «کاخ سفید» باید نامه می‌نوشتند وزرا! | خطر استحاله فرهنگی و معنوی در تداوم انقلاب اسلامی » |
خطر جوسازی و انحراف افکار جامعه در تداوم انقلاب اسلامی
تعریف افکار عمومی
افکار عمومی در اصطلاح به نظر، روش و ارزیابی مشترک گروهی اجتماعی در رابطه با یک موضوع مورد توجه و علاقه همگان گفته می‌شود که در لحظه مشخص بین تعدادی از افراد یک قشر یا طبقه یا سراسر اجتماع به‌طور نسبی عمومیت پیدا کرده است.
ضعف ها و آسیب های افکار عمومی
به نظر اندیشمندان، افکار عمومی به‌عنوان واقعیتی اجتماعی ممکن است مبتلا به ضعف‌ها و آسیب‌هایی باشد خصوصا زمانی که منظور از افکار عمومی، عموم مردمی باشند که بیشتر تاثیرپذیرند تا تاثیرگذار.
این مسایل را می‌توان در پنج عنوان زیر خلاصه کرد:
1. فقدان قابلیت؛ شناخت و اطلاع از امور عمومی به‌سادگی برای همه شهروندان میسر نیست و معمولا آنها تفکرات خود را با استفاده از گزارش‌های ناقص و بدون تماس با رویدادهای واقعی شکل می‌دهند.
2. فقدان منابع؛ همه شهروندان مهارت‌ها، ابزار و وسایل مناسب برای ارتباطات عمومی و جمع‌آوری اطلاعات خصوصا رسانه‌های ارتباط جمعی را جهت انعکاس مناسب افکار خود در اختیار ندارند.
3. استبداد اکثریت؛ چنانچه نظرات اکثریت جامعه به‌عنوان محور اصلی افکار عمومی مسلط در جامعه مسلط باشد، ممکن است نظرات اقلیت جامعه حتی در صورت ارزشمند بودن پنهان بماند. بسیاری از تحلیل‌گران اخطار کرده‌اند که قدرت اکثریت در طول زمان به‌شکل فزاینده‌ای می‌تواند مسأله‌ساز شود.
4. تبلیغ سیاسی (اقناع توده‌ای)؛ نگرانی از این بابت که افکار و نظرات عمومی این استعداد را دارد که با تحریک احساسات و عواطف افراد از سوی سیاستمداران و برخی برگزیدگان جامعه به سمت و سوی خاصی سوق داده شود.
5. مسلط شدن برگزیدگان؛ این نگرانی که گینز برگ از آن به‌عنوان اهلی‌سازی توده نام برده، مربوط به کاهش چشمگیر قدرت توده مردم از طرفی و تسلط برگزیدگان جامعه از طرف دیگر است.۱
رسانه ها و جهت دهی افکار عمومی
نقش رسانه ها در كنترل افکار عمومی :
با ورود وسايل ارتباط جمعي به عرصه ي اجتماع قدرت دچار تحول شد و اطاعت پذيري جامعه تحت تأثير شيوه هاي ناپيدا و غيرملموس اقناع و تبليغ قرار گرفت. چارلز ليندبلام معتقد است در آستانه ي قرن بيست و يكم استفاده از زور و روش هاي جبري آشكار به تدريج كم رنگ شده، ولي از سوي ديگر، گسترش انواع رسانه هاي همگاني و حضور آنها در عرصه هاي مختلف زندگي، اقناع را به بهترين و مؤثرترين ابزار براي حل مناسبات ميان حاكمان و مردم و نيز آحاد مختلف مردم تبديل كرده است. (108-111 ،1383 ،احراري)
تأثير رسانه ها در جهت گيري سياسي توده ي مردم و نخبگان اجتماع:
يكي از وظايف مهم رسانه ها از جمله صداوسيما ايجاد تغييرهاي لازم در نگرش ها و جهت گيري هاي سياسي و اجتماعي است. نگرش را آلن بيرو «طرز تلقي سياسي و جهت گيري هاي منفي و مثبت در برابر واقعيت هاي سياسي» مي داند. مخاطب پيام هاي گوناگوني كه هر كدام نگرش متفاوتي دارد را از محيط دريافت مي كند و بعضي را جذب و بعضي را طرد مي كند. آن بخش از پيام ها كه جذب مي شود، نگرش سياسي مخاطب را تحت تأثير مي گذارد و سبب پايداري رفتار او مي شوند كه دو بحث ايجاد مي شود.
1 -تغيير نگرش هاي گذشته
2 -ورود نگرش هاي جديد
كه نكته ي مهم در اين خصوص ايجاد هماهنگي بين اين دو مرحله است، تا در روابط اين دو خللي پديد نيايد.
رسانه براي ايجاد نگرش لازم در افراد بايد دو مرحله ي اطلاع رساني و اقناع را بگذراند. تبليغ به معني پخش يا تحريك يا به حركت درآوردن انديشه هاي ويژه است و هدفش تداوم دادن قصد مبلغ است و يك سويه مي باشد، ولي اقناع يك فعال كننده دوسويه است كه مي كوشد به نيازهاي ترغيب كننده و ترغيب شونده پاسخ دهد و در يك تبليغ موفق مي توان عناصر اطلاع رساني تبليغي و ارتباط اقناعي را با يكديگر تلفيق كرد. يك ويژگي قدرت متكي به اقناع اين است كه برخلاف اشكال ديگر قدرت كه فرد را نشانه مي رود و تغييرات رفتاري را به ناچار در تك تك افراد صورت مي دهد، دسته ها و گروه ها و حتي كل يك جامعه را درخصوص مسئله خاص بسيج مي كند.
اهميت رسانه در تصميم گيري: 1» -رسانه هاي فني به واسطه ي ظرفيت تثبيت قادر به ذخيره ي اطلاعات يا محتواي نمادين هستند. از همين روست كه رسانه هاي فني را مي توان به مثابه انواع گوناگوني از سازوكارهاي ذخيره ي اطلاعات در نظر گرفت كه به درجات مختلف مي توانند اطلاعات يا محتواي نمادي را حفظ كرده، آنها را براي استفاده هاي بعدي آماده و در دسترس نگاه دارند». (تامپسون، اوحدي، 1380 ،27 )
2 -دگرگوني در حس مسافت كه آن را «فشردگي زماني و مكاني» توصيف كرده اند با تحول وسايل ارتباطي جديد كامل مشهود است. موانع مكاني كاهش يافته و آهنگ زندگي اجتماعي شتاب گرفته. ً سرعت ارتباط عملا بدون مدت شده. گويي جهان كوچك تر شده است و دهكده اي بيش نيست. (تامپسون، اوحدي، 1380 ،47 )
سرعت انتقال اطلاعات توسط رسانه هاي امروزي باعث شده است كه بتوان اطلاعات مورد نياز را در كمترين زمان به دست آورد و از آن براي اخذ تصميم استفاده كرد. سه عامل سرعت، صحت و تجميع اطلاعات توسط رسانه ها مي تواند در تصميم گيري توسط تصميم گيرندگان بسيار مؤثر باشد.
لزوم تصميم گيري به طور جامع و عقلايي احاطه ي كامل و تخصصي مسئله ي مورد تصميم است تا بتوان نتيجه ي آنها را پيش بيني كرد. تصميم گيرندگان ممكن است احاطه ي كامل به مسئله نداشته ً باشند يا مسئله ي موردنظر از جهت تئوري كاملا مورد بررسي قرار نگرفته باشد كه تصميم گيري به شيوه ي جامع تئوري در آن زمينه مي تواند كمك كننده به تصميم گيران باشد۲
انحراف افکار عمومی در کلام رهبر
مهم‌ترین کاری که دشمن میخواهد بکند تصویرسازی غلط از وضع کشور است؛ نه‌فقط برای اغوای افکار عمومی دنیا بلکه حتّی برای اغوای افکار عمومی داخل خود کشور؛ حتّی داخل خود کشور! یعنی حرف میزنند برای اینکه بنده و جنابعالی که خودمان در این فضا داریم تنفّس میکنیم، چیز دیگری فرض کنیم غیر از آن واقعیّتی که وجود دارد. خب، این جنگ وجود دارد دیگر؛ اگر نتوانیم ما در این جنگ سهم ایفا کنیم، نخبه نتواند سهم ایفا کند، وظیفه‌اش را انجام نداده.۳
۲_ دیده شده در مقاله رسانه ها و جهت گیری افکار عمومی در تصمیم گیری عمومی ، نوشته محمد علی مختاری
فکر کنم در زمینه مدیریت افکار عمومی نظام ایران بازنده شده ولی باید دید خدا چی میخواد
فرم در حال بارگذاری ...